De Blauwe Bloemen - Theartofpainting.be

De Blauwe Bloemen Blz.: 102 / 217
De toestellen waarmee Richard leerde vliegen waren Belgische machines met motoren van
ongeveer negentig paardenkracht slechts, gebouwd door Renard-Stampe-Vertongen, genoemd
naar de drie ingenieurs die de machines ontworpen hadden en die ze bouwden in de Renard
fabriek van Brussel. De RSV90 waren stoere, vergevingsgezinde machines, die bijna nooit uit
de lucht in spiraal neervielen, hoe verkeerd men ook de stuurstang en de flappen behandelde,
en die men horizontaal kon trekken op eender welke hoogte na slechts een korte,
klaarblijkelijk hopeloze duik. De machines waren tweedekkers en tweezitters met twee
besturingen, zodat tijdens de eerste lessen waarbij de leerling-piloot vloog, de instructeur alles
kon verbeteren wat de nieuwe piloot verkeerd uitspookte. Dat was bijna nooit nodig geweest
voor Richard, want de instructeur had hem al de basiselementen goed uitgelegd, en Richard
had goed geluisterd. Richard bezat ook een natuurlijk talent voor de vliegkunst, hij moest
zelfs zijn hersenen niet aanspreken om de flappen en de stuurstang te bedienen. Richard vloog
zuiver op instinct. Hij had het in het begin wel moeilijk om een rechte koers te houden in de
lucht, maar hij kon zeer zacht en gratievol landen, en dat was volgens de instructeur ook het
belangrijkste dat voorlopig telde. De lucht was ruim, je kon de domste toeren uithalen in de
lucht, zolang je maar perfect kon landen. Richard mocht al zijn eerste solovlucht maken te
Saint-Hubert, en dat was ook afgelopen op een mooi succes. Hij was zonder kleerscheuren
weer naar beneden geraakt.
Slechts zes kandidaten op tien slaagden in de testen die aan het einde van de drie maanden
lange periode georganiseerd werden, en onder hen bevond zich ook Richard.
Van Saint-Hubert moest Richard terug naar Wevelgem. Hij moest daar opnieuw tonen dat hij
wel degelijk kon vliegen, dat hij iets geleerd had in de Ardennen, en dat hij goed kon landen.
Zijn leermeesters waren tevreden met hem. Het was ook te Wevelgem dat hij voor het eerst
het gevoel had alsof hij tot een groep, tot een clan behoorde, tot de clan van de piloten van de
Aéronautique.
De besturing van de vliegtuigen waarmee Richard toen vloog was rudimentair eenvoudig.
Zijn handen en voeten hadden de volledige controle over de machines, en de vliegtuigen
reageerden onmiddellijk. Richard vergeleek dit met het rijden op een fiets in plaats van met
een auto. De RSV90 waren gemakkelijk te besturen. Ze werden een uitbreiding van de piloot
in de lucht, en eens nadat men beet had hoe ze reageerden, vond hij hen zelfs een beetje
langzaam in hun reacties.
Richard had ook geleerd te vliegen met de Caudron G3 tweedekkers die sneller en
zenuwachtiger reageerden bij de minste beweging van de stuurstang. De RSV ende Caudrons
konden iets sneller vliegen dan honderd kilometer per uur, slechts iets sneller dan een
stoomtrein. Niemand doeg in die dagen een valscherm.
Na de Caudron vloog hij in Avro504K toestellen en nog later met de Franse Morane AR. Hij
leerde hoe een bestemming te plannen, kaarten te lezen, en zijn weg te vinden over het
landschap om in één stuk weer op zijn vliegveld van vertrek te geraken. De meest nerveuze
toestellen waarmee hij gevlogen had waren de Fokker D.VIII met Mercedes motoren,
toestellen die het Duits Leger achtergelaten had na de Wereldoorlog. In die ook had hij de
verraderlijkheid van de wolken ontdekt, vooral van de winden in de cumuli-nimbus wolken,
die je oncontroleerbaar steeds hoger konden meenemen tot je niet meer kon ademen en zelfs
tot je motor niet voldoende zuurstof meer kreeg om nog benzine te verbranden. Die wolken
hadden hem de angst van zijn leven bezorgd. Hij kon nu ook op instrumenten alleen vliegen,
maar dat slechts nadat met de instrumenten een kunstmatige horizon geïnstalleerd werd.
Richard had de eerste doden van zijn leven gezien te Wevelgem. Eén van de kandidaat-piloten
slaagde niet in zijn examens en hing zich op in de kazerne. Een andere was aan het landen
Copyright: René Jean-Paul Dewil © Aantal woorden: 130919 Maart-Juni 2012