De Blauwe Bloemen - Theartofpainting.be

De Schemeroorlog duurt voort
De Blauwe Bloemen Blz.: 141 / 217
Bij het begin van februari 1940 bespraken de Britse en Franse Ministers de noodzaak van het
zenden van een militaire expeditie naar de Noorse havenstad van Narvik.
Narvik lag zeer hoog in het noorden van Noorwegen. De stad was niet belangrijk voor iets
wat Noorwegen te bieden had, maar voor wat Zweden, ten oosten van de stad, bezat. In
Zweden bevonden zich zeer grote ijzerertslagen, maar dat ijzererts kon in de winter niet over
de Baltische Zee naar Duitsland gevoerd worden omdat de Zweedse kust dan toegevroren lag.
Het Zweeds ijzererts werd daarom per trein aangevoerd naar havens in het westen, havens
zoals Narvik, die opgewarmd werden in de Atlantische Oceaan door de Golfstroom en die
bijgevolg open bleven voor de zeevaart in de winter. Duitsland was erg afhankelijk van het
Zweedse ijzererts voor haar oorlogsindustrie, en bijgevolg bleef het land aangewezen op
Noorse havens zoals Narvik.
Als de Geallieerde Machten Duitsland niet direct konden aanvallen, dan konden ze wel
proberen het economisch op de knieën te krijgen. Winston Churchill wou enig initiatief tonen
aan de zijde van de Geallieerden, en hij dacht dat Narvik veroveren en de toegang tot die
haven met mijnen versperren een goede zet was op het strategisch schaakbord voor de oorlog,
om aan de Führer Hitler te tonen dat hij niet moest denken alles te kunnen krijgen zoals hij dat
maar wenste. Frankrijk en Groot-Brittannië besloten het gepaste ogenblik af te wachten voor
een aanval op Narvik, en ze bereidden een beperkte invasie van Noorwegen voor.
In midden februari vielen de Sovjet troepen de Finse posities met man en macht aan. De Finse
Mannerheim Verdedigingslijn die de Finse kust beschermde tegen Communistische invasies,
werd overrompeld.
Iets later werd de Altmark, het voorraadschip van de vernietigde Graf von Spee, opgemerkt
door Britse observatievliegtuigen tegenover de Noorse kust. De Altmark verborg zich binnen
de Jossing Fjord nabij Egersund. Noorwegen wou geen diplomatiek incident met Duitsland,
liet dus het schip met rust, maar de Kapitein van het Engels schip Cossack enterde de Altmark
en vocht zich aan boord van het Duits schip om driehonderd Britse gevangenen de vrijheid te
geven.
Bijna tegelijkertijd beval de Duitse Führer zijn Wehrmacht om plannen klaar te maken voor
de invasie van Noorwegen omdat ook zijn Hoofdkwartier het belang van havens zoals Narvik
had ingezien.
De Sovjetlegers vorderden ondertussen in Finland. Ze veroverden Viborg en bedreigden
Helsinki, de Finse hoofdstad. In het midden van maart werd een overeenkomst bereikt over
een staakt-het-vuren tussen de Sovjet-Unie en Finland. Finland stond gebieden van Carelië en
Laponië af aan de Sovjet-Unie, en het liet de zeer noordelijke havenstad Hango van de
Baltische Zee over aan de Sovjet-Unie voor een periode van dertig jaar. De Sovjet-Unie
bekwam ook het recht van doorgang in het noorden naar Zweden en Noorwegen.
De Franse Eerste Minister Daladier trad af na een kabinetscrisis in Frankrijk. Hij werd
opgevolgd door de vroegere Minister van Financiën Paul Reynaud. Daladier bleef echter
Minister van Oorlog.
Aan het begin van april 1940 had een zeeslag plaats tussen Britse slagschepen en de Duitse
slagschepen de Gneisenau en de Sharnhorst. Die slag bleef onbeslist. Groot-Brittannië bezette
Copyright: René Jean-Paul Dewil © Aantal woorden: 130919 Maart-Juni 2012