AC 10 2010 (PDF, 1.35 MB) - Federale Overheidsdienst Justitie ...

2510 HOF VAN CASSATIE Nr. 603
Daaruit volgt dat de eiseres geen misbruik van haar recht maakt wanneer zij vordert dat
de overeenkomsten worden uitgevoerd, ook al konden de inkomsten en lasten van de
partijen eventueel veranderen, wat een te voorziene, of althans, mogelijke omstandigheid
was, die volgens de partijen niet tot wijziging of afschaffing van de onderhoudsuitkering
kon leiden daar zij het hierboven bedoelde geding niet in de overeenkomsten hadden
opgenomen.
(Het bestreden vonnis) dat de uitkering afschaft op grond dat de eiseres misbruik maakt
van haar recht door zich tegen verweerders vordering te verzetten en door de handhaving
van de uitkering te vorderen, verantwoordt bijgevolg zijn beslissing niet naar recht
(schending van de artikelen 1134, inzonderheid derde lid, 1382 en 1383 van het Burgerlijk
Wetboek en miskenning van het aangegeven rechtsbeginsel).
Artikel 23 van de Grondwet kan de uitvoering niet in de weg staan van overeenkomsten
die op wettelijke wijze tussen de partijen zijn gesloten. Het bestreden vonnis dat het
tegenovergestelde beslist om de afschaffing van een bedongen onderhoudsuitkering te
verantwoorden, schendt eveneens die bepaling.
III. BESLISSING VAN HET HOF
Beoordeling
De overeenkomst die gesloten is op grond van artikel 1288, 4°, van het
Gerechtelijk Wetboek, waarbij de ene echtgenoot zich ertoe heeft verbonden aan
de andere een onderhoudsuitkering te betalen, is geen wettelijke alimentatieschuld,
maar is onderworpen aan de regels betreffende de overeenkomsten.
Hoewel een wettelijk gesloten overeenkomst kracht van wet heeft voor de
partijen en slechts door hun onderlinge toestemming of om redenen die door de
wet worden toegestaan kan worden herroepen, moet zij evenwel te goeder trouw
en zonder misbruik van recht worden uitgevoerd.
Misbruik van recht bestaan erin dat een recht wordt uitgeoefend op een wijze
die kennelijk de grenzen te buiten gaat van de normale uitoefening van dat recht
door een bedachtzaam en zorgvuldig persoon. Dat is inzonderheid het geval
wanneer de veroorzaakte schade buiten verhouding staat tot het voordeel dat de
houder van het recht nastreeft of heeft verkregen.
Het bestreden vonnis stelt vast dat de verweerder, tot staving van zijn vordering
tot afschaffing van de onderhoudsuitkering die hij aan de eiseres betaalt op
grond van een aan hun echtscheiding door onderlinge toestemming voorafgaande
regelingsakte, aanvoert dat die uitkering, die vanaf 1 oktober 1979 vastgesteld
was op 8.500 frank, ofwel 210,71 euro, per maand, thans, door de indexevolutie
568,91 euro per maand bedraagt hoewel hij slechts 1.040,49 euro inkomsten per
maand heeft en de eiseres 1.050,10 euro inkomsten per maand heeft.
Het bestreden vonnis vermeldt dat de eiseres "de betaling (blijft) vorderen van
(die) onderhoudsuitkering (...) ofschoon:
- de overeenkomst bijna dertig jaar oud is;
- zij een nieuw huishouden heeft gevormd;
- zij eigen inkomsten heeft die gelijkwaardig zijn aan die van haar ex-echtgenoot;
- de betaling van die onderhoudsuitkering zo zwaar doorweegt op de inkomsten
van (de verweerder) dat zijn inkomsten lager zijn dan het leefloon voor een