De meerwaarde van HKZ-certificering voor GGZ-instellingen

instellingen. Vervolgens komen de factoren aan de orde die, naast HKZ, prestaties
beïnvloeden.
De ervaren waarde voor de instelling
De waarde van HKZ voor een instelling start bij het traject dat wordt ingezet om aan de
HKZ-normen te voldoen. Voor de instelling als geheel is een eerste meerwaarde van het
HKZ-traject dat processen worden beschreven, waardoor lacunes en knelpunten worden
ontdekt en opgeheven. Het ontstaan van kwaliteitscycli op alle niveaus is een tweede
meerwaarde. Ten derde ontstaat meer samenhang tussen processen in de instelling.
Een beperking bij de invoering van HKZ is dat processen inefficiënt worden heringericht.
De kwaliteit gaat dan eerder achteruit en trekt pas bij als verbeteringen zijn doorgevoerd.
Bovendien kost het implementeren van HKZ tijd en geld, terwijl de baten niet altijd
(direct) zichtbaar zijn. Het imago van HKZ en de motivatie om ermee te werken kunnen
schade oplopen. Desalniettemin wordt ervaren dat HKZ verbeteringen teweegbrengt in de
processen.
In het primaire proces neemt de informatieverstrekking aan cliënten toe. Er ontstaat
inzicht in de wijze waarop de cliënt door de instelling 'stroomt' en wie in het zorgproces
verantwoordelijk is. Zorginhoudelijke protocollen geraken up-to-date en (wettelijk) regels
en klachtenprocedures worden beter geborgd. Bovendien worden vaker afwijkingen
geregistreerd en trends hierin ontdekt. Continuïteit en kwaliteit van zorg worden door
deze veranderingen bevorderd en de kans op (herhaling van) fouten verlaagd. Echter: de
toename van informatie, registraties en documentatie leidt tot bureaucratie. Door de
bureaucratie kan het volgen van protocollen en melden van afwijkingen afnemen.
Bovendien zijn niet alle inhoudelijke protocollen evidence based, waardoor sommige
zelfs slechtere zorg veroorzaken. Ook kan schijnkwaliteit ontstaan. Instellingen
controleren niet altijd op inhoud van documenten, maar alleen of ze aanwezig zijn.
De meerwaarde voor de ondersteunende processen ligt in de toegenomen transparantie
van processen. De beschrijvingen en onderlinge koppeling van processen zorgen voor een
snellere en doelmatigere verspreiding en borging van veranderingen. Een ervaren
meerwaarde is tevens dat personeel en middelen beter worden ingezet. Op beleidsniveau
heeft het maken van meerjarenbeleid meerwaarde, omdat het de instelling meerdere jaren
richting geeft en er meer samenhang is met afdelingsbeleid en beleid ten aanzien van
derden. Door de implementatie van de kwaliteitscyclci kan ook beter worden ingespeeld
98