2 не

т е н , э н е р г и я л ы о р б и т а л ь д а р ғ а а й н а л у ы н г и б р и д т е н у д е п
а т а й д ы .
Г и б р и д т і о р б и т а л ь д а р я д р о н ы ң б і р ж а ғ ы н а к а р а п с о з ы л ы н к ы
к е л е д і ( 2 8 - с у р е т ) , с о н д ы к т а н о л а р б а с т а п к ы т а з а s — ж э н е
р — о р б и т а л ь ғ а к а р а ғ а н д а к о с ы л ы с а т ы н а т о м н ы н о р б и т а л ь м е н
ж а қ с ы р а қ б ү р к е с і п , б е р і к б а й л а н ы с т а р т ү з е д і . О с ы н ы ң с а л д а -
р ы н а н г и б р и д т і о р б и т а л ь д а р д ы н қ а т ы с у ы м е н т ү з і л е т і н м о л е к у ­
л а л а р ө т е т ұ р а қ т ы б о л а д ы .
М е т а н м о л е к у л а с ы н а к а й т а о р а л а й ы қ . М е т а н м о л е к у л а с ы
к ө м і р т е к т і н s p 3 — г и б р и д т і о р б и т а л ь д а р ы с у т е к а т о м д а р ы н ы н
I s — о р б и т а л ь д а р ы м е н ж ұ п т а с қ а н д а ( б ү р к е с к е н д е ) т ү з і л е д і д е
п і ш і н і т е т р а э д р т ә р і з д і б о л а д ы ( 2 9 - с у р е т ) .
К ө м і р т е к т о б ы н а к і р е т і н S i , G e , S n ж э н е P b а т о м д а р ы н ы н в а л е н т -
т і к к а б а т т а р ы н ы н ' к ұ р ы л ы с ы к ѳ м і р т е к т і к і н д е й : ns2n p 2
и
ns
п р
С у т е к т і к о с ы л ы с т а р ы н д а с у т е к п е н s p s г и б р и д т і о р б и т а л ь д а р ы
а р қ ы л ы б а й л а н ы с а д ы . С о н д ы к т а н S i b U , G e H 4 ж э н е Р Ь Н 4 м о л е к у -
л а л а р ы н ы н п і ш і н і м е т а н
м о л е к у л а с ы н і к і с и я к т ы т е т р а э д р т э р і з д і
б о л ы п к е л е д і .
Ill негізгі топшадағы элементтердің галогенді қосылыстары.
М ы с а л р е т і н д е В Ғ 3 м о л е к у л а с ы н ы н т ү з і л у с х е м а с ы н т а л к ы л а й -
м ы з . Б о р а т о м ы ( В * 2 s ' 2 p 2 ш
2 s
L L t
2 p
б а й л а н ы с т ү з у г е
б ір 2 s ж э н е е к і 2 р — о р б и т а л ы н п а й д а л а н а д ы . Б ұ л о р б и т а л ь д а р
б а й л а н ы с т ү з б е с т е н б ү р ы н а р а л а с ы п , 5 р 2- г и б р и д т і о р б и т а л ь д а р ғ а
а й н а л а д ы ( 3 0 - с у р е т ) . 5 р 2- г и б р и д т і о р б и т а л ь д а р б і р ж а з ы к т ы к т а
о р н а л а с к а н , б і р і м е н - б і р і 1 2 0 ° б ұ р ы ш ж а с а й д ы .
Ф т о р а т о м ы ( 2 s 22 p 5 ) б а й л а н ы с т ү з у г е ж а л қ ы
2 рх 2ру 2 рг
И
29 -сурет. М етан м олекуласы ны н т ү зіл у схем асы
ж ән е кұры лы сы
122