2 не

м ен — 10° пен + 140° С аралығындағы температурада N 0 2 мен
N 2O4 молекулалары бірімен-бірі тепе-теңдікте болады:
N 20 4^ 2 N 0 2 AH“ = 58 кДж/моль
— 10° + 1 40°
түссіз кычыл копир
140 градустан жоғары температурада диоксид, оксид жэне
оттекке айрылады. Азот диоксиді күшті тотықтырғыш, оның әсерінен
көмір, күкірт, фосфор түтанып жанады.
Азот диоксиді суға ерігенде сумен реакцияласып, азотты
кышқыл жэне азот қышқылын түзеді:
2 N 0 2 + H20 = H N 0 2-t-H N 0 3 Д Н ° = — 59,1 кДж/моль
Азотты қышқыл тұрақсыз болғандықтан, лезде айрылып
кетеді:
3 H N 0 2 = H N 0 3+ 2NO + HoO ДН° = 76,27 к Д ж / м о л ь
Сондыктан азот диоксидінің сумен әрекеттесуі іс жүзінде мына
теңдік бойынша жүреді:
3 N 0 2 + H 20 = 2 H N 0 3+ N 0
Бүл теңдік жоғарғы екі теңдікті косканнан шығады. Азот кышкылын
алуда осы реакцияны пайдаланады.
Азот диоксиді судың орнына, сілтімен реакцияласканда,
кышқылдардың орнына тұздары түзіледі:
2 N 0 2 + 2N a0H = N a N 0 2 + N a N 0 3 + H 20
N 0 2 бұрышты молекула ( < O N O = 1 3 2 ° ) күрылымы I формулаға
сэйкес:
О: : Ö . Ö:
. . j . . . . и
Қатты күйде N O + N O r түрінде болады. N 0 2 молекуласында
электрон саны так (17) сондыктан ол парамагнитті, одан барып
димерленгіш (II формула) келеді. Азот диоксидін нитрлеуші
агент ретінде, сусыз нитраттарды алуға колданады.
Диазот триоксиді N20 3. Азот оксиді мен азот диоксиді
онай косылысып, диазот триоксиді N20 3 түзеді:
N 0 + N 0 2j± N 20 3 Д Н ° = — 41,84 кДж/моль
реакция кайтымды болғандықтан, тепе-тецдікті оц ж акка ығыстыру
үшін салкындату керек, сонда ангидрид көк түсті сұйыктык
түрінде жиналады. /к= 4°, тұраксыз катты күйде ионды косылыс
N O + N 0 2 бүған азотты кышкыл H N 0 2 сэйкес келеді.
Ы20 3-тіц күрылымы Z' ^ \ •• / ^ ^
: 0 0
390