13.01.2015 Views

2 не

2 не

2 не

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Кремний фторидін S'iF4 суға жіберсе, онда кремний фторсутек<br />

кышкылы сутекгексафторосиликаты H2SiF6 түзіледі:<br />

3SiF4 + 3H20 = 2H2SiF6 + j H2Si03<br />

Кремний фторсутек кышкылын былайша, тікелей де алуға<br />

болады:<br />

2HF + SiF4 = H2SiF6<br />

Ерітіндісін салкындатса екі молекула суды коса кристалданады.<br />

Кремний фторсутек кышкылы H2SiF6 кушті кышкылдардыц<br />

бірі, 0,1 н. ерітіндісінің диссоциациялану дәрежесі 75%. Күшті<br />

дезинфектор. Түздары — ф торосиликаттар, көпшілігі<br />

ерімтал, өсімдік зиянкестерін кыруға тутынылады, Na2SiF6 эмаль<br />

жасағанда жумсалады.<br />

Кремнийдіц азотты косы л ы стары. Кремний<br />

нитриді Si3N4 химиялык ѳте туракты, ыстыкка тѳзімді (/б =<br />

= 1900°С) косылыс. Ол фторсутек әсеріне тѳзімді, балқыған металдар<br />

мен сілтілерде ѳзгеріске ұшырамайды. S3N4 кристалдары<br />

түссіз, гексогоналды күрылымы бар шала еткізгіш (АЕ = 3,9 эВ).<br />

Кремний нитриді отка, коррозияға тѳзімді материалдар, қиын<br />

балкитын куймалар жасауда шалаөткізгіштер алуға пайдаланылады.<br />

§ 9. КРЕМНИЙДІҢ ОТТЕКТ1 ҚОСЫЛЫСТАРЫ<br />

Кремнийдіц көп кездесетін, әрі өте туракты косылысы оныц<br />

диоксиді Sі02, оныц элементтерден түзілуі оңай, әрі кѳп жылу<br />

бөліп шығаратын реакциялар катарына жатады:<br />

Si-{102 = Si02<br />

АН0 = —848,5 кДж/моль<br />

Кремний диоксиді — түссіз катты зат, ^6=1713°С.<br />

Кремнийдің бұдан баска оксиді (SiO)x бар, жаратылыста кездеспейді,<br />

колдан алады (1700“С):<br />

Si02+ Si = 2Si0<br />

Қошкыл сары түсті борпылдак, ұнтак, баяу тотығып Si02айналады, «монокс»<br />

деген бояу жасау үшін жэне изоляцияға колданылады.<br />

Кремнийдіц диоксиді — кремний ангидриді жэне кремнезем<br />

деп те аталады; бул жаратылыста кѳп кездесетін зат, дербес<br />

күйінің өзі жер кыртысы массасыныц жартысынан артыгы кремний<br />

диоксиді үлесіне келеді. Кремнезем кристалдык жэне<br />

аморфты күйде болады.<br />

Кристалдык кремнеземніц мацыздысы к варц деген минерал,<br />

ол түссіз, мѳлдір алты кырлы призма, ұшы алты кырлы пирамида<br />

болып бітетін кристалдар, оны т а у хрусталі (134-сурет)<br />

деп атайды. Тау хрусталі түрлі түздар араласуынан түсі ѳзгереді,<br />

оныц жасылдауын — а метист, күцгірттеуін түтінді<br />

(дымчатый) топаз дейді» Кварцтыц бір түрі шакпак тас, Кварцтыц<br />

ѳте усак кристалды түрін агат, яшМа деп атайды.<br />

431

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!