Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Кремний фторидін S'iF4 суға жіберсе, онда кремний фторсутек<br />
кышкылы сутекгексафторосиликаты H2SiF6 түзіледі:<br />
3SiF4 + 3H20 = 2H2SiF6 + j H2Si03<br />
Кремний фторсутек кышкылын былайша, тікелей де алуға<br />
болады:<br />
2HF + SiF4 = H2SiF6<br />
Ерітіндісін салкындатса екі молекула суды коса кристалданады.<br />
Кремний фторсутек кышкылы H2SiF6 кушті кышкылдардыц<br />
бірі, 0,1 н. ерітіндісінің диссоциациялану дәрежесі 75%. Күшті<br />
дезинфектор. Түздары — ф торосиликаттар, көпшілігі<br />
ерімтал, өсімдік зиянкестерін кыруға тутынылады, Na2SiF6 эмаль<br />
жасағанда жумсалады.<br />
Кремнийдіц азотты косы л ы стары. Кремний<br />
нитриді Si3N4 химиялык ѳте туракты, ыстыкка тѳзімді (/б =<br />
= 1900°С) косылыс. Ол фторсутек әсеріне тѳзімді, балқыған металдар<br />
мен сілтілерде ѳзгеріске ұшырамайды. S3N4 кристалдары<br />
түссіз, гексогоналды күрылымы бар шала еткізгіш (АЕ = 3,9 эВ).<br />
Кремний нитриді отка, коррозияға тѳзімді материалдар, қиын<br />
балкитын куймалар жасауда шалаөткізгіштер алуға пайдаланылады.<br />
§ 9. КРЕМНИЙДІҢ ОТТЕКТ1 ҚОСЫЛЫСТАРЫ<br />
Кремнийдіц көп кездесетін, әрі өте туракты косылысы оныц<br />
диоксиді Sі02, оныц элементтерден түзілуі оңай, әрі кѳп жылу<br />
бөліп шығаратын реакциялар катарына жатады:<br />
Si-{102 = Si02<br />
АН0 = —848,5 кДж/моль<br />
Кремний диоксиді — түссіз катты зат, ^6=1713°С.<br />
Кремнийдің бұдан баска оксиді (SiO)x бар, жаратылыста кездеспейді,<br />
колдан алады (1700“С):<br />
Si02+ Si = 2Si0<br />
Қошкыл сары түсті борпылдак, ұнтак, баяу тотығып Si02айналады, «монокс»<br />
деген бояу жасау үшін жэне изоляцияға колданылады.<br />
Кремнийдіц диоксиді — кремний ангидриді жэне кремнезем<br />
деп те аталады; бул жаратылыста кѳп кездесетін зат, дербес<br />
күйінің өзі жер кыртысы массасыныц жартысынан артыгы кремний<br />
диоксиді үлесіне келеді. Кремнезем кристалдык жэне<br />
аморфты күйде болады.<br />
Кристалдык кремнеземніц мацыздысы к варц деген минерал,<br />
ол түссіз, мѳлдір алты кырлы призма, ұшы алты кырлы пирамида<br />
болып бітетін кристалдар, оны т а у хрусталі (134-сурет)<br />
деп атайды. Тау хрусталі түрлі түздар араласуынан түсі ѳзгереді,<br />
оныц жасылдауын — а метист, күцгірттеуін түтінді<br />
(дымчатый) топаз дейді» Кварцтыц бір түрі шакпак тас, Кварцтыц<br />
ѳте усак кристалды түрін агат, яшМа деп атайды.<br />
431