2 не

H. A. Морозов
(1854— 1946)
Вильям Рамзай
(1852— 1916)
Бұл кезде Бунзен мен Кирхгоф тапкан спектр анализі колданыла
басталған еді. 1868 жылы күн тұтылғанда, соның протуберанцтарының
біреуінің бетінен ол кезде жерде жок жаңа
элементтің сызығын табады, оны күннен тапкандықтан гелий
деп атаған.
Америкада табылған клевеит деген минералды тұз кышкылы
мен әрекеттегенде, одан азотқа үқсас бір инертті газ бөлініп шығады
дегенді Рамзай естиді. Рамзай (1895 ж.) сондай етіп, ол
газды жинап алып спектрін зерттейді де, оның гелий екендігін
аныктап, гелийді. жерден табады.
Рамзай мен Рэлей аргонды тапканнан кейін-ак, оны периодтык
системанын жана нѳлінші тобының бірінші элементі деп есептеген,
енді гелий де сол топка жазылды. Менделеев бүл ұсынысты
макұлдаған болатын.
Сегізінші топка гелий мен аргон орналасканнан кейін, периодтык
системанын занына сэйкес, сол топта тағы бірнеше элементтін
орны бос екендігі анықталды. Сөйтіп, инертті газдар екеу емес,
тағы бар екендігіне, оларды әлі іздеу керек екендігіне жол көрсеткен
периодтык система болды.
Рамзай Менделеев эдістерін колданып жок элементтердің
қасиеттерін болжайды (неонды), сонынан ауадан ол элементтін
ѳзін де табады. 1896—98 жылдарда криптон (жасырынды),
неон (жаңа), к с е н о н (бѳгде) ашылды. Кейінірек 1900 радиоактив
күбылыстарын зерттегенде радон табылды.
Аудагы инертті газдардыц мѳлшері ѳте аз, сондыктан олардыц
бар екендігіне көз жетіп отырғанмен тауып ашу өте киын болған-
Дьіғын мына мысалдан кѳруге болады: ауанын 1 куб метрінде
319