Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
5. Дитион кышкылы H 2S 2O 6 бурьін политион қышқылдарының бірі<br />
деп есептелетін. Олай емес екендігін 1870 жылы Д . И. Менделеев дэлелдеген.<br />
Шынында да күкіртті кышкыл мен күкіртсутек реакцияласканнан түзілген<br />
заттарды н ішінде дитион кышкылы болмайды.<br />
Дитион кышкылы былайш а тузіледі:<br />
Mn02+ 2S02 = MnS20 6<br />
M nS206 + Ba (О Н ) 2 = Мп (ОН) 2 + ВаЗгОб<br />
ВаБгОб “Ь H2SO4—BaS04 H2S2O6<br />
Дитион кышкылы да ерітіндіде ғана болады, кы зды рса-ак айры ла бастайды:<br />
H 2S 2O 6 — H 2SO 4 -f“ S 0 2<br />
Менделеев оның курылым формуласын былай кескіндеген<br />
О О<br />
II II<br />
H - о — S —S - 0 - H<br />
II II<br />
о о<br />
(екі карбоксил радикалынан кұры лған қымыздық кышкылы сиякты ).<br />
К ү к і р т кышкылы H2SO4 жэне оның туздары.<br />
Таза күкірт кышкылы түссіз, май тәрізді сұйыктык,<br />
10,37°-та кристалдык масса болып катады. Сатудағы концентрленген<br />
күкірт кышкылы 96,5% болады, оныц тығыздығы 1,84.<br />
Қүрылым формуласы о^, / 0<br />
S/<br />
/ \<br />
тетраэдрга жакын н о он<br />
H2SO.4 сусыз ѳзі сұйык күйінде аздап диссоциацияланады<br />
H 2SO4... H 2S C W S 0 4H3+ + H S 0 4“<br />
100 проценттік H2S 0 4 алу үшін, оныц сұйык ертіндісін кайнатып,<br />
суын түгел шыгаруга болмайды, өйткені күкірт кышкылы<br />
98,3% концентрацияда өзгермей кайнайтын ерітінді түзеді<br />
(4 = 338°С). 100% H 2SO4алу үшін концентрациясы белгілі H2S 0 4<br />
ерітіндісіне, есептеп керек мөлшерде күкірт триоксидін S 0 3<br />
косады.<br />
Екінші жагынан 100% күкірт кышкылын айыраліыз, ішіндегі<br />
күкірт триоксидін шығарамыз деп кыздырсак, күкірт триоксиді<br />
әуелі шыға бастайды да, бірак кышкылдыц концентрациясы<br />
98,3% келген кезде токтайды, температура 338°-ка жеткен кезде<br />
күллі ерітінді кайнайды.<br />
Күкірт кышкылында 18—25% күкірт триоксиді S 0 3 ериді. Ондай<br />
ерітінділерді о леум деп атайды. Олеумнен күкірт кышкылы<br />
мен күкірт триоксидініц косылысы = д и к ү к і р т кышкылын<br />
H2S 20 7 катты күйде бөліп алуға болады.<br />
Бұл арада болатын процесс былай түсіндіріледі. Күкірт триоксидіндегідей<br />
SO i~ — ионындағы алты валентті күкірттіц де<br />
полимерлену кабілеті бар. Полимерлік сульфаттар да тетраэдр<br />
тәрізді болады.<br />
Жоғарыда айтылған S 0 3 күкірт кышкылында ерігенде, толып<br />
жатқан поликүкірт кышкылдары түзіледі:<br />
367
Change language