Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
8* 227<br />
Ѣ,<br />
с ы зд а н д ы р ғы іи р е а к ц и я кезін де<br />
өзі тотығады.<br />
Тотығуды электрон беру процесі<br />
дедік, бірақ осы процесте сол<br />
берген электронды алатын процесс,<br />
яғни тотыксыздану процесі<br />
болмаса тотығу процесі жеке<br />
бола алмайды. Демек, электрон<br />
көшуімен байланысты әрбір реакция<br />
карама-қарсы екі процестің —<br />
тотығу мен тотықсызданудыц —<br />
б і р л е с у і. Осындай реакциялардыц<br />
барлығын казіргі кезде тот<br />
ы ғ у-т отыксыздану реакция<br />
л а р ы деп атайтын болды.<br />
Элементтер атомдарыныц<br />
электрон беру не алу қабілетіне<br />
эсер ететін жағдайлар: ол алдымен<br />
Д. И. Менделеевтіц период -<br />
л. в. Писаржевский тык СИСТемасындағы элементтіц<br />
(1874—1938) орны, екінШі жағынан атомыныц<br />
радиусы мен ядросыныц оц зарядтарыныц саны, Атомныц (ионныц)<br />
радиусы неғұрлым үлкен болса, электронныц ядроға<br />
тартылуы соғұрлым кем болады, оны атомныц беруі соғұрлым<br />
оцай болады, демек атомныц тотықсыздандырғыштык кабілеті<br />
соғұрлым күшті болады. Мүндай атомныц баска атомнан<br />
электрон косып алуьі киын, демек, оныц тотыктырғыштык<br />
кабілеті кем. Атомныц (ионныц) радиусы неғұрым кішкене болса,<br />
электронный ядроға тартылуы соғүрлым күшті болады, оны<br />
атомныц беруі соғұрлым киын болады, демек атомныц тотықсыздандырғыштык<br />
кабілеті соғұрлым кем болады. Мүндай атомныц<br />
баска атомнан электрон косып алуы оцай, демек, оныц<br />
тотыктырғыштык кабілеті күшті.<br />
§ 2. Т О Т Ы Ғ У - Т О Т Ы Қ С Ы З Д А Н У Р Е А К Ц И Я Л А Р Ы Н Қ Ұ Р А С Т Ы Р У Ж Ә Н Е<br />
Т Е Ң Е С Т І Р У<br />
Тотығу-тотыксыздану реакцияларын тецестірудіц екі тәсілі<br />
бар, электронды баланс жэне и о н д ы-э л е к т р о н д ы<br />
тәсілдері. Екі тәсілдіц де негізі бірдей: ол — тотығу-тотыксыздану<br />
процесінде тотықсыздандырғыш берген электрондардьщ<br />
саны тотыктырғыш косып алған электрондар санына тец болуы<br />
шарт.<br />
Ец эуелі электронды баланс тэсілі бойынша мынадай реакцияны<br />
тецестіріп кѳрейік.<br />
H2S + KMn04+ H2SO4 —S + MnS04+ K2SO4 + H2O