2 не

катодта 2Ni + + + 4e = 2Ni
NiS04-»Ni+ + + S 0 '4'
анодта 40H' —4e = 0 2 + 2H20
Егер тұракты ток активті металл мен оттекті кышкыл калдығынан
тұратын тұздыц судағы ерітіндісінен өтсе не оның катионы,
не анионы зарядсызданбайды. Бар болтаны судын, иондары
катодта тотыксызданып, анодта тотыгады.
Сондай тұздардыц бірі N aS0 4 ерітіндісі электролизінің
схемасы төмендегідей:
Na2S 0 4-»-2Na' -(- S 0 4
катодта 4H'-f4e = 2H2 анодта 4 0 Н '—4e = 2H20 + 0 2
Электролиттерді суда ерітпей бірден балкытып та электролиздеуге
болады. NaCl тәрізді электролиттерді балкытқанда олардын,
иондык кристалдык тор көздері бұзылады. Балкыған тұздың
иондары ретсіз козгалыста болады, ерітіндідегі иондардан айырмашылыгы
олар гидраттанбаған. Балкыған электролитте бір
ғана катион, бір анион болатындыктан электродтарда солар
зарядсызданады. Мәселен, NaCl балкымасы электролизінің
схемасы:
катодта Na‘ + e = Na
NaCl-vNa' + Cl/
анодта C l'— е = С1
Cl ч-Cl = СІ2
Қосылыстарының балкымасын электролиздеу аркылы казіргі
кезде алюминий, магний, кальций, натрий т. б. кѳптеген металдар
алынады.
Электролиз заңдары. Катодта тотыксызданып, анодта тотығатын
заттар мөлшері тотығу — тотыксыздану процесіне катынаскан
электрондар санына, баскаша айтканда электролиттен
ѳткен электр мөлшеріне тікелей тәуелді. Ағылшын ғалымы М. Фарадей
осы зацдылыкты сан жағынан алғаш зерттеп, электролиздіц
мына екі зацын ашты:
1. Электролиз кезінде бөлінетін заттардыц
мөлшері электролиттен өткен ток мөлшеріне
тура пропорционал.
2. Кез келген заттыц бір молін электролиздеп
алу үшін бірдей ток мѳлшерін — 96500
кулон (А-сек) жұмсау кажет.
М. Фарадей зацдарыныц тецдеуі:
m = -I - t = э •a
rn F 96500 ч '
Мұндағы m — электродта бѳлінген зат массасы, г
Э — заттыц 1 моль массасы, г.
308