2 не

к а р а й ы ғ ы с к а н . Л и т и й ф т о р и д і м о л е к у л а с ы н ы ң к ү р ы л ы с ы н б ы л а й
ө р н е к т е у г е б о л а д ы : L i + F ~ .
Л и т и й к а т и о н ы м е н ф т о р а н и о н ы б і р і н е - б і р і э л е к т р о с т а т и -
к а л ы қ к ү ш т е р а р к ы л ы т а р т ы л ы с ы п б а й л а н ы с а д ы . Л и т и й ф т о р и д і
с и я қ т ы , и о н д а р д а н т ү р а т ы н м о л е к у л а л а р и о н д ы м о л е к у л а л а р
д е п , а л о л а р д а ғ ы б а й л а н ы с и о н д ы к б а й л а н ы с д е п а т а л а д ы . С о н ы ­
м е н б а й л а н ы с т ы р у ш ы э л е к т р о н б ұ л т ы н ы ң ы ғ ы с у ы н а к а р а й х и м и я ­
л ы к б а й л а н ы с : полю ссіз, полюсті ж э н е иондык, б о л ы п ү ш к е
б ө л і н е д і . Б ұ л а р д ы ң і ш і н д е г і е ң ж и і к е з д е с е т і н і п о л ю с т і б а й л а н ы с ,
а л п о л ю с с і з ж э н е и о н д ы к б а й л а н ы с т а р — п о л ю с т і б а й л а н ы с т ь щ
ш е к т і к т ү р л е р і . П о л ю с т і б а й л а н ы с т ы б і р ш а м а и о н д ы к с и п а т ы б а р
к о в а л е н т т і к б а й л а н ы с д е п т е а т а й д ы . Б а й л а н ы с т ы ң и о н д ы к д э р е -
ж е с і н е м е с е п о л ю с т і г і б а й л а н ы с у ш ы а т о м д а р д ь щ э л е к т р т е р і с т і к -
т е р і н і ң а й р ы м ы ѳ с к е н с а й ы н а р т а д ы . Б ү л з а ң д ы л ы қ т ы 2 3 - к е с т е д е н
б а й к а у ғ а б о л а д ы . О н д а е к і н ш і п е р и о д э л е м е н т т е р і н і ң ф т о р и д т е -
р і н д е г і б а й л а н ы с т ь щ т и п т е р і к е л т і р і л г е н . F 2 м о л е к у л а с ы н д а ғ ы
ф т о р а т о м д а р ы н ы н , э л е к т р т е р і с т і к т е р і б і р д е й , т а з а к о в а л е н т т і к
б а й л а н ы с т ү з і л і п т ұ р , О Ғ 2 м о л е к у л а с ы н д а ғ ь і ф т о р м е н о т т е к т і ң
э л е к т р т е р і с т і к т е р і н і ң а й ы р ы м ы 0 , 5 4 , б а й л а н ы с т ы р у ш ы э л е к т р о н
б ұ л т ы э л е к т р т е р і с т і г і ж о ғ а р ы ф т о р а т о м ы н а к а р а й ы ғ ы с к а н ,
с о н д ы к т а н б а й л а н ы с т ы н , и о н д ы к с и п а т ы б а р . А з о т п е н ф т о р
а т о м д а р ы н ы н , э л е к т р т е р і с т і к т е р і н і н , а й ы р ы м ы 0 , 9 4 , я ғ н и N — Ғ
б а й л а н ы с ы н ы ң и о н д ы к д э р е ж е с і О — Ғ б а й л а н ы с ы н і к і н е н ж о ғ а р ы ,
т . с . с . А л л и т и й м е н ф т о р д ы н , э л е к т р т е р і с т і к т е р і н і н а й ы р ы м ы
ѳ т е ү л к е н ( 3 , 0 0 ) , с о н д ы к т а н т а з а и о н д ы к б а й л а н ы с т ү з е д і .
23-кесте
Екінш і период элементтерінің фторидтеріндегі байланыстың типі
Фтормен
байланыскан
Молекула Байланыс элементтердін
электртерістік
мәндері
Фтордікі
Электртерістіктер
айырымы
Байланыс типі
ҒҒ ғ — ғ ғ 3,98 3,98 0,00 Коваллентті
о ғ 2 о - ғ 0 3,44 3,98 0,54 „ байланыстың
NF3 N—Ғ N 3,04 3,98 0,94 сипаты
с ғ 4 с — ғ С 2,55 3,98 1,43 иондық
ВҒз в — ғ В 2,04 3,98 1,94 артады
... 1
ВеҒо Be—Ғ Be 1,57 3,98 2,41
LiF Li—Ғ Li 0,98 3,98 3,00 Иондық
П о л ю с т і б а й л а н ы с т а р п о л ю с с і з б а й л а н ы с т а р ғ а к а р а ғ а н д а б е р і к
к е л е д і . М ұ н ы с у т е к Н 2, ф т о р Ғ 2 ж ә н е ф т о р с у т е к Н Ғ м о л е к у л а ­
л а р ы н ы н , б а й л а н ы с э н е р г и я л а р ы н ө з а р а с а л ы с т ы р у а р к ы л ы б а й -
к а у ғ а б о л а д ы . С у т е к м о л е к у л а с ы н ы н б а й л а н ы с э н е р г и я с ы
4 3 0 , 9 к Д ж / м о л ь ф т о р м о л е к у л а с ы н і к і — 1 5 4 к Д ж / м о л ь . Б ұ л м о л е -
к у л а л а р д а г ы б а й л а н ы с т а р т а з а к о в а л е н т т і к б о л ы п е с е п т е л і н е д і .
Е н д і ф т о р с у т е к м о л е к у л а с ы н к а р а с т ы р ы п , м ұ н д а ғ ы б а й л а н ы с т а з а
к о в а л е н т т і к д е с е к , о н д а о н ы н э н е р г и я с ы £ нков с у т е к п е н ф т о р
м о л е к у л а л а р ы н ы н б а й л а н ы с , э н е р г и я л а р ы н ь щ ж э н е а р и ф -
м е т и к а л ы к о р т а с ы н а т е ң б о л ғ а н б о л а р е д і .
131