herkese lâzım olan îmân - cubuklukoyu

canlı yakılırken, doğuda müslimân memleketlerinde bunların tedâvîsiiçin özel hastahâneler kurulmuşdu.Bugün, aklı başında olan herkes, maddî ilm ile fennin evvelâmüslimânlar tarafından kurulduğunu kabûl etmekdedir. Batılı ilmadamları da, bunu tasdîk etmekdedirler. İslâm ülkelerine sızarakve müslimân görünerek, sözlerini dinletmek imkânını bulan ba’zıislâm düşmanları, fennin yeni buluş ve imkânlarını, yapdıkları yenisilâhları anlatıp (Bunlar gâvur îcâdıdır, bunları kullananlar kâfirolur) diyerek, câhilleri aldatdılar. Allahü teâlânın (her şeyi öğreniniz!)emrini unutdurdular. Bu hâl, müslimânların ilmde vefende geri kalma sebeblerinden biri oldu. Batı, yeni âlet ve silâhlarlaüstünlük kazandı. İslâm düşmanları, bir tarafdan müslimânları,böyle, aldatdılar. Diğer tarafdan da, müslimânlar fenni beğenmiyor,maddî ilmleri istemiyorlar, müslimânlık gericilikdir, yobazlıkdırdiyerek, gençleri islâmiyyetden ayırmağa, islâmiyyetiiçerden yıkmağa çalışdılar.Matba’acılığın Osmânlı idâresi altında bulunan islâm memleketlerineAvrupadan ancak 200 sene sonra gelmesini, (islâm dînimatba’a ile kitâb basmayı men’ eder) tarzında îzâh etmeye kalkanlartemâmiyle yanılmakdadırlar. Matba’acılığın Türkiyeyegelmesinin gecikmesine, kitâblar basılırsa işsiz kalacaklarındankorkan kitâb müstensihleri, ya’nî para karşılığında kitâb yazanlarsebeb olmuşdur. Bunlar, matba’anın Türkiyeye gelmemesi içindürlü propagandalar yapmışlar, divitlerini bir tabuta koyarak,Bâb-ı Âliye kadar yürümüşlerdir. Hattâ -aşağıda kendilerindenbahs edeceğimiz- “yobazlardan” fâidelenerek bunların ötede beride(Matba’acılık islâmiyyete aykırıdır) tarzında konuşmalarınısağlamışlardır. Hâlbuki bu kimselerin islâmiyyeti şahsî menfe’atlerineâlet etmek istediklerini gören Osmânlı Pâdişâhı, sultânüçüncü Ahmed Hân [1] , sadrazamı Dâmâd İbrâhîm Pâşanın da yardımıile, bu işi kökünden halletmek için, islâm dîninin en büyükreîsi olan Şeyh-ül-islâmdan matba’acılık hakkında bir fetvâ talebetmişdir. O zemânki Şeyh-ül-islâm Abdüllah Efendi tarafındanverilen fetvâ, (Behcet-ül-fetâvâ) fetvâ kitâbının ikiyüzaltmışikincisahîfesinde şöyle yazılıdır:(İlm, fen ve ahlâk kitâblarını, matba’ada kalıba alarak, az zemândave kolaylıkla çok kitâb basmak, fâideli kitâbların ucuz eldeedilmelerine ve her yere yayılmalarına sebeb olacağı için, matba’ayapılmasının câiz ve güzel olduğunu bildirir fetvâ verildi).[1] Ahmed hân, 1149 [m. 1736] da vefât etdi.– 123 –