herkese lâzım olan îmân - cubuklukoyu

işler, böyle kimselerden zuhûr eder.Bu gibi insanları tekrar doğru yola sokmak gücdür. Fekat imkânsızdeğildir. Bunlara büyük bir sabr ve sebât [direnme] ile islâmdîninin esâslarını -onların anlayacağı bir tarzda- telkîn etmelidir.Allahü teâlâ, din telkîni için Peygamberine “sallallahü teâlâ aleyhive sellem” emr vermişdir. Nahl sûresinin 125. ci âyetinde meâlen,(Ey Muhammed! Rabbinin yoluna hikmet ile, güzel öğütlerle çağır!Onlarla en güzel şeklde tartış! Doğrusu Rabbin, yolundan sapanlarıdahâ iyi bilir) buyurulmuşdur. Unutmayın ki bildiğiniz iyive doğru şeyleri bilmiyenlere en güzel tarzda öğretmek, üzerinizefarzdır, Allahü teâlânın kat’î emridir. Bu vazîfeye, (Emr-i ma’rûf)denir. Bu bir ibâdetdir. İlmin zekâtı, bilmeyenlere ilmi öğretmekleödenir. Bu, çok hayrlı bir işdir. Dînimiz, âlimin mürekkebini, şehîdinkanından efdal tutmakda, hayrlı iş görmeyi nâfile [fazla] ibâdetdenüstün saymakdadır.Bugün, müslimân memleketleri, ağır sanâyi’de geri kalmışlardır.Hıristiyanlar, bunun sebebini, İslâm dîninin ilerletici değil,uyuşdurucu bir din olmasında göstermekdedirler ve medeniyyetinancak hıristiyan dîni sâyesinde elde edilebileceğini ileri sürmekdedirler.Bunun ne kadar saçma bir iddi’â olduğunu söylemeğe lüzûmyokdur. (Medeniyyet), büyük şehrlerin ve insanların râhat vehuzûr içinde yaşamaları için lâzım olan san’atların ve adâletin kurulmasıdemekdir. Yalnız ağır sanâyı’, medeniyyet değildir.Hıristiyan olmıyan Japonların, en ileri Hıristiyan memleketlerininasıl geçdiğini yukarıda anlatmışdık. Yehûdî olan İsrâîlliler de,içinde çöl piresinden başka canlı bir varlık bulunmıyan yerleri zenginormanlara ve zirâ’at [tarım] topraklarına çevirmişler. Lût gölündenbrom çıkarmayı ve normal hâlde iken sıvı olan bromu, Almanbilginlerinin [olamaz] demelerine rağmen, katı hâle sokmağıve kolaylıkla yabancı memleketlere satmağı, brom ticâretinde Almanlarıgeçmeği başarmışlardır.Demek oluyor ki, medeniyyetin hıristiyan dîni ile hiçbir alâkasıyokdur. Tâm tersine, medeniyyeti emr eden islâm dînidir. Koyuhıristiyanlığın insanları nasıl karanlığa götürdüğü, müslimânlığınise, onları nasıl nûra kavuşdurduğu Kurûn-ı vüstâda [Orta çağda]meydâna çıkmışdır.Hıristiyanlığın en kuvvetli olduğu, Avrupaya hâkim olduğu Ortaçağda, Avrupada medeniyyet nâmına ne vardı? O zemân Avrupa,cehâlet, pislik, yokluk, fakîrlik, hastalık ve papazların zulmü altındainim inim inliyordu. O zemân Avrupalılar ne helâ, ne banyobilmezlerdi. Yine o zemânda islâmiyyetin emrlerine uyan müsli-– 469 –