herkese lâzım olan îmân - cubuklukoyu

olursa olsun, aynı sâfda berâber ibâdet etmek, fakîrlere mu’âvenetetmek, birbirlerinin derdlerini öğrenip müştereken çâre bulmakgibi, bugünkü nizâmlara temâmen muvâfık ictimâî husûslar damevcûddur.3) İslâm dîni, hem rûhu, hem de bedeni terbiye etmekdedir.Ya’nî islâmiyyet rûhânî ve cismânî husûsları kendisinde cem’ etmişdir.İslâmiyyetdeki uhuvvet [kardeşlik], ne ırk, ne de sınıf farkı tanımaz.Bütün dünyâdaki müslimânlar birbirlerinin kardeşidir.Dünyâda çok müslimân vardır. İslâmiyyet, akl-ı selîm sâhiblerinindînidir. İster Hindli, ister Pâkistânlı, ister Arab, ister Afganlı, isterTürk, ister Japon veyâ Çinli olsun, dünyâda bulunan bütünmüslimânlar birbirlerini kardeş bilirler. Bu sebebden, islâm dînitemâmiyle beynel-milel bir dindir. Bugün bozulmuş, perîşân hâlegelmiş insan cem’ıyyetlerini doğru yola sokacak, onun kusûrlarınıdüzeltecek biricik vâsıta, islâm dînidir. Allahü teâlânın ihsânetdiği bir din olduğu içindir ki, hangi ırkdan, hangi milletden olursaolsun, hepsinin uyacakları mezhebler vardır. İslâm dîni, medeniyyettârîhinde çok mühim rol oynamış, yarı barbar insanları kısabir zemân içinde, medeniyyete vâsıl etmişdir. İslâm dîni, insanlarınsulh ve huzûr içinde yaşamalarını ister. Onların, se’âdete,huzûra kavuşmaları için, îcâb eden ahkâmı vaz’ etmişdir. Bu husûsdadiğer dinlerin, meselâ hıristiyanlık veyâ budizmin emrleritemâmen farklıdır. Bu iki din, insanları bir araya getirmek şöyledursun, insanların dünyâdan elini eteğini çekmesini ve birbirlerindenuzaklaşmalarını emr eder. Birçok Buda ma’bedleri, güç aşılabilendağların tepesinde kurulmuşdur. Bunun sebebi, buralaramümkin olduğu kadar az insanın gelmesini temîn etmekdir. Japonlarındînî akîdeleri tedkîk edilecek olursa, onların da birbirindenmümkin olduğu kadar uzak yaşamağı esâs tutdukları görülür.Hıristiyanlara gelince, koyu hıristiyanların kiliseleri hep tenhâyerlerde kurulmuşdur. İçleri mümkin olduğu kadar karanlık tutulmuşdur.Ancak son zemânlarda, kiliseler şehrin içine girebilmişdir.Hıristiyanlar, insanların günâhkâr olarak doğduğunu,onun için dünyâda dâimâ azâb çekmeleri îcâb etdiğini ileri sürerler.Görülüyor ki, bütün bu dinlerde din ile insan hayâtı birbirindenayrılmış, dünyâdaki hayâtın ancak çile çekmek olduğu telkînedilmişdir.Hâlbuki islâm dîni, insanları Allahü teâlânın sevgili kullarıolarak kabûl eder. Mescidler köylerin tam ortasına, insanlarınarasına kurulmuşdur. İçerleri ferâh ve aydınlıkdır. İnsanlar bura-– 233 –