herkese lâzım olan îmân - cubuklukoyu

33ALÎ MUHAMMED MORİ(Japon)Bundan tâm 18 sene evvel, ya’nî 1929 senesinde ben Mançuryadabulunuyordum. O zemânlar, Japonya şarkda çok kudretli birdevletdi.Mançuryada dolaşırken Pieching civârında bir çölde müslimânlarlaahbâb oldum. Bunlar gâyet sâde ve dindârâne bir hayâtsürüyorlardı. Onların hayât tarzına, Allahü teâlâya olan itâ’atlarına,birbirlerine karşı olan tatlı mu’âmelelerine, yabancılara karşıgösterdikleri müsâfirseverliğe ve sadâkatlarına hayrân olmuşdum.Mançuryaya girdikçe, dahâ birçok müslimânlarla tanışmış, hepsindeaynı temiz ve güzel ahlâkı görmüş, onlara karşı büyük bir muhabbetbeslemeğe başlamışdım.Bundan sonra, ancak 1946 senesinde tekrar Japonyaya dönebildim.Bu arada Japonya İkinci Dünyâ Savaşına katılmış ve bu savaşdanmağlûb bir hâlde çıkmışdı. O kudretli Japon İmperatörlüğündenartık hiçbir şey kalmamışdı. O zemâna kadar, Japonlarınçoğunun can ve yürekden bağlı olduğu budizm, temâmen bozulmuş,esâsını gayb etmiş, mantıkî kısmları unutulmuş, cem’iyyetüzerine artık fenâ bir te’sîr yapmağa başlamışdı.Japonların bir kısmı artık hıristiyanlığı kabûl etmişdi. Evet, hıristiyanlık90 seneden beri Japonyaya gelmiş bulunuyordu. Fekathıristiyan olan Japonlar pek azdı. Şimdi bunların çoğalmış olduğunugörüyordum. Çünki, Japonlar, Budanın artık kendilerine bir fâidesiolmadığını, onları mağlûb olmakdan ve felâketden kurtaramadığınıgörmüşler, Budaya olan i’timâd ve muhabbetlerini gaybetmişlerdi. Şimdi yeni bir din arıyorlardı. Bilhâssa gençler, hıristiyanlığın,gayb etdikleri îmânın yerine geçeceğini sanmışlar ve hıristiyanolmuşlardı. Fekat kısa bir zemân sonra, onları hıristiyanlığateşvîk eden misyonerlerin Amerikan veyâ ingiliz kapitalistlerininbirer âleti olduğunu ve onları hıristiyan yaparak yalnız budistlikdendeğil, aynı zemânda temiz ve dürüst Japonlukdan da uzaklaşdırdıklarınıgörmüşlerdi. Hıristiyan misyonerler, onları hıristiyanyaparken, durmadan Amerikan ve İngiliz mallarının nefâsetindenbahs ediyor, onlarda Japon mallarına karşı bir nefret uyandırıyor,memleketimize mütemâdiyen yabancı mal gelmesine sebeboluyorlardı. Ya’nî kapitalistler hıristiyanlık sâyesinde, bizimsırtımızdan zengin oluyorlardı.Japonya, Rusya ile Amerika arasında bulunan bir memleket-– 235 –