herkese lâzım olan îmân - cubuklukoyu

ğını gördüm. Yüzünde büyük bir hayret, hurmet, takdîr ve ta’zîmifâdesi vardı. Yanına tam yaklaşıncıya kadar, geldiğimin bile farkınavarmadı. Sonra beni yanında görünce, elindeki kabı banagösterdi. Kap, cıva ile doluydu. Bana: (Şuna bak!) dedi, (Bu nemu’azzam bir eserdir! Sen cıvanın hârikul’âde birşey olduğunainanır mısın?). Ben, (Cıva, hakîkaten hayrete değer bir maddedir)diye cevâb verdim. Edison konuşurken sesi titriyordu. Bana, (Bencıvaya bakınca bunu yaratanın büyüklüğüne hayrân oluyorum.Buna ne dürlü hâssalar vermiş? Bunları düşündükce, aklım başımdangidiyor) diye mırıldandı. Sonra tekrâr bana döndü: (Dünyâdakibütün insanlar bana hayrândır. Benim yapdığım birçokkeşfleri, birçok yeni buluşları birer hârika, birer başarı zan ediyorlar.Beni, insan üstü bir varlık gibi görmek istiyorlar. Hâlbuki, nebüyük hatâ! Ben, beş para bile etmiyen bir insanım. Benim keşflerimesâsen dünyâda bulunan, fekat o zemâna kadar insanlarıngöremedikleri büyük hârikaların ufacık bir kısmını meydâna çıkarmakdanibâretdir. Bunu ben yapdım! diyen bir insan, en büyükyalancı, en büyük budaladır. İnsan, elinden hiçbir şey gelmiyenâciz bir mahlûkdur. İnsan, ancak bir parça konuşabilen, biraz düşünebilenbir mahlûkdur. İyi düşünse, kibre, gurûra kapılmaz, aksine,ne kadar boş olduğunun farkına varır. İşte ben de, bunlarıdüşündükçe, ne kadar kudretsiz, ne kadar âciz, ne kadar za’îf birmahlûk olduğumu anlıyorum. Ben mûcidim ha! [Elini semâyakaldırarak] Asl mûcid, asl dâhî, asl yaratıcı işte Odur, Allahdır!)dedi.)Görülüyor ki, fen adamları Allahü teâlânın varlığına inanmakdave iki elle Onun dînine sarılmakdadır. Yalnız maddiyyâta inanankimseler, çok kerreler dertlerine çâre bulamayıp, ümmîdsizliğekapılmakdadırlar. Bu, onların rûhlarının boş kalmasından ilerigelmekdedir. İnsanın rûhu da, bedeni gibi gıdâya muhtâcdır. Buda, ancak îmân etmekle kâbildir ve Allahü teâlânın yolunu ancakdin gösterir. Allahü teâlâyı inkâr edenler bile, muhakkak birgünbu ihtiyâcı duyarlar.Ünlü Rus yazarı Solzhenitsyn, Amerikaya yerleşdiği zemân,kendisinin büyük sıkıntılardan, rûhî bunalımlardan, makina olmakdankurtulacağını zan etmişdi. Birgün, bir üniversitede Amerikangençlerini başına toplıyarak onlara, (Ben buraya gelince,çok bahtiyâr olacağımı zan etmişdim. Ne yazık ki, burada da büyükbir boşluk hissediyorum. Çünki siz, artık maddenin esîri olmuşsunuz.Evet, burada hürriyyet var, herkes istediğini yapıyor.Fekat, ancak maddeye ehemmiyyet veriyor. Rûhları bomboş.Hâlbuki, insanı hakîkî insan yapan, onun tekâmül etmiş [geliş-– 159 –