kozhakanova-dissertacia.pdf

К.Серикбаеваның аудармасы: «Богачи? Те ни в чем нужды не знают. Пусть
на день, но им дано богатство, им кажется, что они владеют сокровищами чуть
ли не половины мира, а чего им не хватает, то купят за скот».
В. Шкловскийдың аудармасы: «Думают они: вот сядет им на голову птица
счастья, и станут они владельцами полумира, умножат стада и все купят за свой
скот».
«Дҽулет қону» деген фразеологизмнің дискурсында «бақ қонды, байлық
бітті» деген мағына жатыр. «Дҽулет қону» С.Санбаевтың, К.Серикбаеваның
аудармасында жоқ. В.Шкловский «сядет на голову птица счастья» деп сҽтті
аударған.
Р.МакКейннің аудармасы: «The rich? They want for nothing. Be it only for a
day, they have wealth and they think they possess the treasures of well-nigh half the
world, and they can pay in livestock for whatever they lack».
Р.МакКейн «дҽулет қонуды» «бай болу» деп аударады. Аудармашы
түпнұсқаның мазмұнынан алшақтамаған.
Келесі, Абай қолданған он бірінші қарасҿзінде «сойылын соғу»
фразеологизмінің дискурсы «сҿзін сҿйлеу, жақтасу» деген мағынаны береді.
Осы тіркес макрообразға айналып, екіге бҿлінген елдің психологиясын ашып
беріп тұр. Қара халық менің сонша үйім бар, сонша ауыл сойылынды соғайын,
дауыңды айтайын деп, қай кҿп бергенге партиялас боламын деп, құдайға
жазып, жатпай-тұрмай салып жүріп басын, ауылын, қатын, баласын сатып жүр.
С.Санбаевтың аудармасы: «От всей этой вакханалии томятся простые
люди. Они встают стеной за обиженного сородича, сходятся аул на аул,
истекают кровью, потом ищут себе новых союзников, где-то идут против
совести, продают честь, жену, сородичей».
К.Серикбаеваның аудармасы: «Так и живут: вельможный - помогая баю и
пособляя вору, бедняк - подыгрывая власть имущим, поддерживая их в спорах,
примыкая то к одной, то к другой партии, за здорово живешь поступаясь
собственной честью, продавая жену, детей, сородичей».
В.Шкловскийдың аудармасы: «А простой люд рассчитывает на то, что их
много, и обещают люди поддержать одного из своих всей толпой в бою и в
тяжбе. Перебегают люди из партии в партию. Не видя покоя ни лежа, ни стоя,
так продают люди себя, жену, детей и свой аул».
«Сойылын соғу» фразеологиялық бірлікті С.Санбаев «встать стеной за»
деп беруінен түпнұсқадан алшақтамаған, дегенмен К.Серикбаеваның
«поддерживать» деген нұсқасы «сойылынды соғуға» біршама жақын. Орыс
тілінде «стать на сторону» деген фразеологизм бар, аударма тілінде баламасы
бар фразеологизмді аудармашылар тауып, қолданса орынды болар еді.
Р.МакКейннің аудармасы: «That's the way they live: the grandee by aiding the
bey and abetting the thief, and the poor man by sucking up to the powers that be and
backing them in disputes, siding now with one, now with another party, and selling
dirt-cheap his honour, his wife, his children, and his kith and kin».
70