23. Ulusal Biyokimya Kongresi Özel Sayısı - Türk Biyokimya Dergisi

XXIII. ULUSAL B‹YOK‹MYA KONGRES‹
29 Kasım - 2 Aralık 2011
Hilton Hotel - Adana
23. Ulusal Biyokimya Kongresi, Adana [23 rd National Biochemistry Congress, Adana / TURKEY]
İÇİNDEKİLER
DAVETLİ KONUŞMACI ÖZETLERİ
YENİ BARKODLAMA SİSTEMLERİ: 2D/KAREKOD VE RFID.
TIBBİ LABORATUVARDA GÜNCEL UYGULAMALARI VE
POTANSİYEL YARARLARI
A. Özen AKYÜREK
Ventura Yazılım, Cyber Plaza A Blok No: 202 06533 Bilkent/Ankara, Türkiye
ozen@ventura.com.tr
Tıbbi laboratuvarlarda bilgi teknolojileri hastanın değil de hastaya ait örneğin
taşınabilirliği, testlerin çeşitliliği ve çok istenen tetkiklerin büyük oranda
otomatik cihazlarla çalışabilirliği nedeni ile en başından etkin ve yaygın olarak
kullanılmaktadır. Barkod teknolojilerinin kullanımının tıp alanında yaygınlaşması
da aynı şekilde her zaman laboratuvara paralel olmuştur. Bununla birlikte
laboratuvarlarda RFID (Radio Frequency IDentification) ve 2D barkod (2
Dimensional, Data Matrix, Karekod) kullanımı en azından Türkiye için yaygın
durumda değildir.
Laboratuvar cihazlarının henüz RFID ve 2D barkodları okuma özelliğine sahip
olmadığını, bu sebeple de laboratuvarlarda kullanılamayacağını söylemek,
laboratuvarlarda kullanılan bilgi sistemlerini cihazlara istem gönderen ve
cihazlardan istem sonuçlarını alan sistemler olarak görmek olacaktır. Oysa bu
teknolojilerin kullanımı sayesinde: numunenin gerçekten de örnek alınması
gereken hastadan alınıp alınmadığı ve ne zaman alındığı; örnekler laboratuvara
gelene kadar hangi sıcaklıklara maruz kaldığı; laboratuvara ne zaman geldiği
(geleneksel olarak teker teker barkod okutmak dışında); herhangi bir anda fiziksel
olarak nerede olduğu; yeniden erişmemiz gereken örneklerin hangi dolabın hangi
lokasyonunda olduğunu bilmek mümkündür.
Son yıllarda tıbbi laboratuvarlarda maliyetlerin düşürülmeye çalışılması nedeni
ile merkezileşme eğilimi söz konusudur. Artık birçok tetkikin örneğin alındığı
yerde değil, daha düşük maliyetle ve daha güvenli sonuçların üretilebildiği diğer
laboratuvarlarda çalışılmasından söz etmek mümkündür. Birçok küçük laboratuvar
ve hastane (hatta bazı büyük hastaneler) aldığı örnekleri fiziksel olarak merkezi
laboratuvarlara taşıyabilmekte, ancak bilginin elektronik ortamda merkezi
laboratuvara taşınmasında ve sonuçların merkezi laboratuvardan alınmasında
sorunlar yaşanmaktadır. IHE ve LOINC standartlarının dünya genelinde kabul
görmesinin ardından, bu standartları kullanan 2D barkodların laboratuvarlar arası
bilgi alış verişini standardize etmesinden söz edilebilmektedir. Eskiden tüplerin
üzerine markör kalemle hasta ismi yazılır, istem kağıdıyla birlikte laboratuvara
gönderilirdi. Artık örnek barkodları ile birlikte üretilen 2D barkodlar istem
NEW BAR-CODE SYSTEMS: 2D/DATA-MATRIX AND RFID
CURRENT PRACTICE IN MEDICAL LABORATORIES AND
POTENTIAL BENEFITS.
A. Özen AKYÜREK
Ventura Software, Cyber Plaza A Blok No: 202 06533 Bilkent/Ankara, Turkey
ozen@ventura.com.tr
Information Technologies have been widely and effectively used in medical
laboratories due to a number of reasons. First of all, samples, unlike patients, are
portable. Secondly, it is automatic devices that run frequently ordered tests. Also,
there is a wide range of tests ordered. Similarly, the usage of bar-code technology
in medicine in general has always been parallel to its use in laboratories in
particular. However, the current practice shows us that RFID (Radio Frequency
Identification) and 2D Bar-code (2 Dimensional, Data-matrix) applications are
not common in Turkey.
Should one think that laboratory devices are incapable of reading RFID and
2D bar-codes and thus are unsuitable for laboratories, it is similar to assuming
that laboratory information systems are limited to sending orders to devices and
receiving the test results. Yet, thanks to the use of RFID and 2D technologies,
laboratories gain a number of advantages. They allow us to make sure that the
sample was drawn from the patient in question as well as the time of bloodletting.
They tell us which temperatures the samples have been exposed to. They show
when these samples reached the laboratory (instead of the traditional practice of
reading several separate bar-codes one by one). Also, we know where each sample
is or was at a specific time. And finally, it is possible to detect the exact location
of the necessary sample at a specific refrigerator later.
In the past few years because of the attempt to decrease the costs, there has been
a tendency for laboratories to become centralized. Nowadays, it is common to run
the tests at a place where the costs are lower and the obtained results are reliable
rather than at a place where actual bloodletting was done. Although many small
laboratories and hospitals (even big ones) can carry the samples to centralized
laboratories, they have difficulties transferring the information there and receiving
the result data later in electronic format. Since IHE and LOINC standards are
widely accepted all over the world, 2D bar-codes generated in accordance with
these standards are most likely to standardize the information exchange between
laboratories. In the past, patient names used to be written on the tube with a
marker and sent to the laboratory together with the order form. Now, 2D bar-codes
CONTENTS
ABSTRACTS OF INVITED LECTURES
Turk J Biochem, 2011; 36 (S2)
http://www.TurkJBiochem.com