Dejan Sulejmanov - Recnik na odomakeni stranski poimi i izrazi (p. 420)

A B C ^ D D` E F G H I J K L M N O P R S [ T U V W X Y Z @
eksproprijacija prav. prisilno odzemawe na privatna sopstvenost od
strana na dr`avata zaradi javen interes.
eksrtajudicijalen (lat. extraiudicialis) vonsudski, prim. pretres, tro{oci,
i sl.
ekstati~en gr~. koj se nao|a vo ekstaza.
ekstaza gr~. zanes, voodu{evenost, ~uvstvo na ogromna radost, najvisok
stepen na vozbudenost, veselost, voodu{evenost, sostojba na krajna
obzemenost so ne{to.
ekstazi - vid na ponova droga koja za prvpat se pojavi vo Holandija i
Belgija vo 1988 godina. Po svojot hemiski sostav e sli~na na maskalinot.
Vo organizmot brzo se rastvora i deluva na nervniot sistem taka
{to gi stimulira mentalnite aktivnosti. Me|u psihi~kite simtomi
dominira pojava na iluzii i vizuelni i slu{ni halucinacii, kako i
strav i depresivnost. Nejzinata upotreba kaj lica {to se skloni kon
du{evni zaboluvawa, mo`e da dovede i do toksi~ni psihozi koi{to ponekoga{
se sledeni i so samoubistven idei.
ekstemporacija lat. izvedba na ne{to {to ne bilo predvideno, podgotveno
(osobeno na glumec ili muzi~ar na scena), improvizacija.
ekstenzija lat. 1. pru`awe, pro{iruvawe, rastegnuvawe, zgolemuvawe
na dol`inata ili na obemot, 2. prodol`uvawe na obrazovanieto na posebni
kursevi.
ekstenzivno lat. rasteglivo, {irewe, rasprostranuvawe, koe se prostira
vo dol`ina, a ne vo dlabo~ina, kvantitativno zgolemuvawe, obemno,
{iroko, prostrano, sprot. intenzivno.
ekstenzivno tolkuvanje prav. pro{iruvawe na zna~eweto na eden izraz
ili poim (koga na potesnoto zna~ewe na normata mu se dava po{iroko
zna~ewe). Do nego se doa|a koga, po gramati~koto tolkuvawe, od normata
{to se tolkuva proizleguva pomalku od ona {to donositelot sakal
da go ka`e (minus dixist quam voluit). v. restriktivno tokluvanje.
eksteren lat. nadvore{en.
eksterijer franc. 1. nadvore{na strana, nadvore{en izgled, 2. filmska
scena snimena nadvor od studio.
eksteriorizacija lat. izbivawe na povr{ina na vnatre{nite svojstva,
manifestirawe na vnatre{ni sostojbi.
eksteritorijalnost lat. izzemenost na zgradata na diplomatsko pretstavni{tva
i na diplomatskiot personal od upravnata i sudskata vlast na
zemjata vo koja se nao|aat.
eksterminacija lat. proteruvawe, istrebuvawe, uni{tuvawe.
eksternalii lat. nepredvidlivi pozitivni rezultati ili negativni posledici.
ekstirpacija (lat. extirpare) iskorenuvawe, celosno otstranuvawe.
ekstra (lat. extra) 1. osoben, poseben, izvonreden, odli~en, 2. ne{to
plus, toa {to e napraveno pove}e i podobro odo{to bilo barano, 3.
odvoeno, nadvore{no, nadvor od, prim. od umot.
109