Dejan Sulejmanov - Recnik na odomakeni stranski poimi i izrazi (p. 420)

A B C ^ D D` E F G H I J K L M N O P R S [ T U V W X Y Z @
seduva) sî {to postoi, kako i eventualno koi sî vidovi gi ima toa {to
postoi. Pritoa, pra{aweto ne se vrzuva so ona {to e dadeno vo iskustvoto,
tuku se odnesuva i na nadiskustvoto.
onus probandi lat. teret na doka`uvawe.
op{t metodolo{ki pristap metod. znaewa i pretpostavki za karakterot i
mo`nostite na poznavaweto, sistem na generalizirani znaewa i pretpostavki
za predmetot, izvorite i granicite i mo`nostite na poznavaweto,
za kriteriumite na negovata vistinitost i za osnovnite poznavatelni
kategorii, ovie znaewa obi~no se formuliraat vo vid na metodolo{ki
principi i zakoni i pretstavuvaat op{ta metodolo{ka osnova
vo procesot na poznavaweto, op{t metodolo{ki pristap neposredno e
usloven od op{tata teoretska orientacija, odnosno toj e nejzina konkretizacija
vo procesot na nau~noto poznavawe
op{tata teoretska orientacija metod. teoretski znaewa i pretpostavki
za stvarnosta voop{to i za predmetot na istra`uvaweto posebno, sistem
na prethodno akumulirani znaewa i pretpostavki vrz ~ija osnova
zapo~nuva i se vr{i sekoj vid na nau~na rabota i od koj {to izviraat
opredeleni metodolo{ki principi i konkretni nau~ni metodi.
opal sanskr. skapocen kamen.
opat lat. stare{ina na ma{ki manastir.
opatija lat. katoli~ki manastir.
opcija lat. 1. sloboden izbor, pravo na slobodno opredeluvawe, 2. dogovor
so koj nekomu mu se dava pravo po sopstven izbor da kupi nekoja
star vo opredelen rok.
opera it. muzi~ka drama, opera buffa - komi~na opera.
operari sequitur esse lat. toa {to nekoj go pravi sleduva od toa {to
toj vsu{nost e (postapkata sleduva od bitieto ili sekoe ne{to dejstvuva
takvo kakovo {to toa e, spored negovata priroda) spored toa kakov
{to e ~ovekot taka mora i da postapuva.
operativa lat. izvr{ni organi i poedinci koi go sproveduvat izvr{uvaweto
na nekoja zada~a, 2. prakti~na dejnost.
opereta lat. muzi~ko delo vo koe oddelni ulogi se peat, a oddelni
ulogi se govorat.
opetacija lat. 1 med. hirur{ka operacija so koja se otstranuvaat bolni
orani ili nivni delovi, 2. dejnost na golemi voeni formacii, 3.
izvr{uvawe na nekoja zada~a od finansiska, kreditna, matemati~ka
ili druga priroda.
opija gr~. sufiks so zna~ewe gledawe, viduvawe. spor. miopija, niktalopija.
opijat gr~. uspiva~ko sredstvo vo koe ima opium.
opium lat. gust sok koj se dobiva od makot na afionot (papaver somniferum)
rastenie po poteklo od Azija. Negoviot plod se sostoi od ~u{-
ka so sitno seme (mak) so bela, sinkasta, `olta ili crna boja. Opiumot
se dobiva so zasekuvawe na ~u{kata od koja protekuva mle~en sok koj
vo dopir so vozduhot brzo oksidira taka {to vedna{ se su{i i potem-
286