Dejan Sulejmanov - Recnik na odomakeni stranski poimi i izrazi (p. 420)

A B C ^ D D` E F G H I J K L M N O P R S [ T U V W X Y Z @
kvantna teorija - (teorija na Maks Plank, 1858-1947) prou~uvawe na zakonite
na dvi`eweto na ~esti~kite od koi se sostaveni telata (na
atomot, molekulata, elektronot, pozitronot i sl.)
kvantum (lat. quantum ) koli~ina.
kvart (lat. quartus - ~etiri) 1. gradska ~etvrt, 2. format na hartija
(~etvrtina od tabak).
kvartal lat. edna ~etvrtina od godinata, tromese~ie.
kvarter lat. najmlad period vo razvojot na Zemjata.
kvartet lat. grupa od ~etvorica, obi~no pea~i, muzi~ari.
kvartrilijun lat. broj koj sodr`i iljada pomno`eno so iljada trilioni,
se pi{uva so 1 i 24 nuli.
kvazi prefiks vo slo`enki so zna~ewe: kako da, bo`emno, navodno,
|omiti.
kvekeri (an. quakers - tie koi treperat) sekta na puritantizmot, kvekeri
e podbiven naziv koj im go dale drugi ("onie koi se tresat" pri
verskite obredi), a me|u sebe se narekuvale prijateli ili "zdru`enie
na prijateli". Tie otidoa najdaleku vo baraweto na li~na sloboda pri
ispovedaweto na verata: go otflaat krsteweto i euharistijata i sekoj
ritual ili ceremonija gi smetaat za paganski akt. Smetaat deka Svetiot
duh e vsu{nost vistinata. Voop{to nemaat sve{tenici ni bogoslu`ba,
tuku dr`at sostanoci zaradi "povlekuvawe vo sebe," za razmisluvawe
{to doveduva do vdahnovenost. Bea protiv zakletva i protiv
nasilstvo i za tolerancija sprema lu|eto od drugi veroispovesti.
Osnova~ na kvekerstvoto bil bil konduraxijata Xorz Foks, vo 1647
(1624-1691). Mnogu kvekerite zaradi progonite emigrirale vo SAD.
kverulant (lat. quaerulus) ~ovek koj lesno podnesuva tu`bi na sud, tu-
`ibaba, ~ovek koj tera pravdini, pravda{.
kverulencija (lat. querulus - ~ovek koj rado tu`i, koj postojano vodi
parnici za se i se{to) patolo{ka sklonost za podnesuvawe tu`bi pred
sud, za parni~ewe.
kvescio facti (lat. quaestio facti) prav. fakti~ko pra{awe, pra{awe za
faktite, okolnostite na slu~ajot.
kvescio iuris (lat. quaestio iuris) prav. pravno pra{awe.
kvescio lat. pra{awe, sporno pra{awe, ma~no pra{awe.
kvestor lat. visok finansiski ~inovnik vo stariot Rim.
kvietizam lat. 1. misti~no u~ewe koe se razvilo osobeno vo XVII vek,
spored koe spasenieto se sostoi vo otka`uvawe od se {to e ovozemno i
svrtuvawe kon razmisluvawe i duhovno ponirawe vo samiot sebesi (samoposmatrawe)
{to vodi kon celosen du{even i bla`en mir, 2. nebre`no,
pasivno dr`ewe kon `ivotot okolu sebe.
kvintesencija (lat. quinta essentia - petta su{tina) su{tina, bitie,
sr`, jadro, toa {to e najglavno, najbitno, najva`no na nekoj predmet
ili poim.
kvintet lat. grupa od pet, obi~no pea~i, muzi~ari.
231