26.07.2013 Views

Download PDF: Beeldschermkinderen - Kijkwijzer

Download PDF: Beeldschermkinderen - Kijkwijzer

Download PDF: Beeldschermkinderen - Kijkwijzer

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Kinderen, commercie en reclame<br />

5.2 Effecten van reclame op kinderen<br />

Zowel in de wetenschappelijke als de populaire literatuur wordt vaak<br />

gesproken over het effect van reclame op kinderen. Vaak wordt echter<br />

niet duidelijk gemaakt wat er nu eigenlijk bedoeld wordt met ‘het effect’.<br />

Wordt ermee bedoeld dat kinderen gestimuleerd worden om het product<br />

te kopen? Dat hun mening over het geadverteerde merk positiever wordt?<br />

Of dat reclame kinderen stimuleert om bij hun ouders te zeuren om producten<br />

en hen materialistisch en ontevreden maakt? Doordat vaak niet<br />

geëxpliciteerd wordt wat met ‘het effect’ van reclame wordt bedoeld, is de<br />

discussie over reclame-effecten op kinderen vaak onnodig vaag.<br />

De effecten van reclame zijn globaal in te delen in twee typen: bedoelde<br />

en onbedoelde effecten. Onder bedoelde effecten vallen de effecten die<br />

adverteerders met hun reclame willen bereiken. Ze willen bijvoorbeeld<br />

het merkbewustzijn, de merkvoorkeuren en de koopintentie van kinderen<br />

beïnvloeden. Onder onbedoelde effecten van reclame vallen de, vaak<br />

ongewenste, bijwerkingen van reclame. In de literatuur zijn verschillende<br />

hypothesen over ongewenste bijeffecten van reclame te signaleren. Zo<br />

wordt soms gesteld dat reclame kinderen materialistisch maakt, dat reclame<br />

tot onnodig veel gezinsconflicten leidt en dat reclame ongezonde<br />

eetgewoonten bevordert. In de volgende onderdelen wordt de stand van<br />

zaken besproken in de belangrijkste bedoelde en onbedoelde effecten van<br />

reclame.<br />

Bedoelde effecten<br />

In wetenschappelijke en populaire literatuur wordt vaak de indruk gegeven<br />

dat er veel onderzoek is gedaan naar de bedoelde effecten van reclame<br />

op kinderen. Dat mag misschien zo zijn, maar dan wordt er waarschijnlijk<br />

verwezen naar commercieel onderzoek dat in de regel niet<br />

gepubliceerd wordt en daardoor niet beschikbaar is voor de academische<br />

wereld. Mijn collega Moniek Buijzen en ik verzamelen al enige jaren het<br />

gepubliceerde academische onderzoek. Naar onze inschatting heeft het<br />

academische onderzoek naar kinderen en reclame zich vanaf de jaren<br />

zeventig meer beziggehouden met de manier waarop jongere en oudere<br />

kinderen reclame begrijpen en verwerken dan met reclame-effecten. Relatief<br />

veel onderzoek heeft zich bijvoorbeeld gericht op de vraag wanneer<br />

kinderen doorhebben dat reclame bedoeld is om te overtuigen.<br />

129

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!