Download PDF: Beeldschermkinderen - Kijkwijzer

Mediageweld en agressie
diatiestrategieën om het mediagebruik van hun kinderen te kanaliseren
zich sterk ontwikkeld. Ouders gebruiken in het algemeen drie typen
mediatiestrategieën: restrictieve (zoals het verbieden om naar bepaalde
programma’s te kijken), actieve of instructieve (zoals de inhoud van bepaalde
programma’s uitleggen) en sociaal meekijken (zoals samen met
een kind televisiekijken). 30 Van deze drie mediatiestrategieën heeft het
effect van actieve of instructieve mediatie het meest aandacht gekregen.
Dit onderzoek heeft drie actieve mediatiestrategieën opgeleverd die de
effecten van mediageweld kunnen verzachten. Deze strategieën behelzen
een meekijkende volwassene die: 1 het geweld waarnaar gekeken wordt
openlijk afkeurt, 2 de nadruk legt op de fictieve aard van het programma
en 3 kinderen stimuleert tot empathie met het slachtoffer.
• Afkeurend commentaar geven
Uit verschillende onderzoeken blijkt dat een meekijkende volwassene
die het geweld in het programma expliciet afkeurt agressief gedrag of
tolerantie voor agressief gedrag bij kinderen kan tegengaan. 31 Als een
kind echter naar een geweldprogramma kijkt met een volwassene die
een positieve houding heeft ten aanzien van geweld – en deze tijdens
het kijken ventileert – wordt zijn agressie juist aangewakkerd. In een
experiment van Corder-Bolz (1980) keek een groep kinderen samen
met een onderwijzer naar een aflevering van Batman. Bij de ene helft
van de kinderen gaf de onderwijzer neutrale opmerkingen, bij de andere
helft gaf hij afkeurende opmerkingen, zoals ‘Het is slecht om te
vechten’ en suggesties om het probleem in de film anders op te lossen,
zoals: ‘Het is beter om hulp te gaan halen.’ Na afloop van deze Batman-aflevering
vonden de kinderen die het afkeurende commentaar
hadden gehoord, het minder goed om te stelen, te slaan en anderen
pijn te doen dan de andere kinderen.
Er zijn ook studies die hebben aangetoond dat het effect van een
afkeurende volwassene alleen opgaat als de meekijkende volwassene
aanwezig blijft na afloop van de film. In een studie van Hicks (1986)
kregen kinderen tussen 5 en 8 jaar een korte film te zien waarin een
volwassen man een bobopop slaat. Tijdens de film gaf een mannelijke
onderzoeker ofwel positief (bijvoorbeeld ‘Nou, dat is een stoere vent!’),
ofwel negatief (bijvoorbeeld ‘Dat is toch vreselijk!’) ofwel neutraal
commentaar. Na afloop van de film speelden alle kinderen 15 minuten
met verschillende soorten speelgoed, inclusief de bobopop uit de
79