Download PDF: Beeldschermkinderen - Kijkwijzer

46 Beeldschermkinderen
dere kleuters nauwelijks nog scènes van de Teletubbies voor in de lijst
van meest aandachttrekkende scènes. De enige scène van de Teletubbies
die nog wel veel aandacht onder alle kinderen trok, was de scène waarin
plotseling een Tubbietoast door de lucht vliegt. Dit soort plotselinge bewegingen
trekt echter altijd de aandacht, onafhankelijk van de leeftijd
van de kijker. Ze doen een beroep op de zogenoemde oriënterende reflex
van mensen. Als mensen, zowel volwassenen als kinderen, een plotselinge
beweging of lichtflits zien of een hard geluid horen, dan richten ze
hun aandacht op deze stimulus, nog voordat ze beseffen wat de stimulus
betekent. Onderzoek wijst uit dat kinderen en volwassenen niet veel verschillen
in de stimuli die hun aandacht trekken. Ze verschillen wel in de
stimuli die hun aandacht vasthouden. 41
De scènes die relatief veel aandacht vroegen onder kinderen van vier
tot vijf jaar kwamen voor een deel overeen met de scènes die tweejarigen
aanspraken. Voedsel en snoep bleven populair bij de vier- tot vijfjarigen.
Een duidelijk verschil met de nul- tot tweejarigen was echter dat de oudere
kleuters inderdaad een beter oog hebben voor de inhoud van mediaproducten.
Hele verhaaltjes trokken nu de aandacht. In tegenstelling
tot baby’s en jonge peuters, wordt de aandacht van vier- tot vijfjarigen
veel meer door de inhoud bepaald. Kinderen zijn nieuwsgierig om het
vervolg te zien. Ook spannende inhouden, zoals verstoppertje spelen in
Sesamstraat, en een achtervolging of een stoeipartij in de Leeuwenkoning
trokken de aandacht. Deze media-inhouden sluiten goed aan bij het fantasieleven
van kinderen van deze leeftijd, waarin spanning en avontuur
een belangrijke rol spelen.
Belangstelling voor actie en geweld
Ten slotte mag niet onvermeld blijven dat kinderen in deze leeftijdsgroep,
vaak tot grote ergernis van ouders en andere volwassenen, een niet
te stuiten voorkeur ontwikkelen voor entertainment dat weinig tot geen
educatieve waarde heeft. Dit is duidelijk af te leiden uit de reeks van entertainmentprogramma’s
die in de laatste decennia wereldwijd tot de top
van de favoriete programma’s voor deze leeftijdsgroep behoorden, zoals
de Ninja Turtles, Power Rangers en Pokémon. Dit type entertainmentprogramma’s,
dat wereldwijd enorme hypes veroorzaakt, heeft een aantal
kenmerken gemeen, namelijk actie, geweld, binaire karakters (goed/
slecht, mannelijk/vrouwelijk) en narratief simplisme. 42