Download PDF: Beeldschermkinderen - Kijkwijzer

Interactieve media
• Cognitieve scripttheorie, priming en gewenning
Ook de verklaringen die de cognitieve scripttheorie, de primingtheorie
en de gewenningstheorie bieden, gaan op voor de invloed van
agressieve games (zie hoofdstuk 3). Als film- en televisiegeweld in
staat zijn om kinderen agressieve scripts aan te leren, en agressieve
gedachten te primen, zullen games dat waarschijnlijk ook kunnen.
Ook gewenning is denkbaar bij games, vooral omdat het geweld in
de nieuwste generatie spellen qua realisme en gedetailleerdheid sterk
overeenkomt met film- en televisiegeweld.
• Agressie door frustratie
Een van de belangrijkste verschillen tussen televisie en games is dat
een computerspelspeler kan winnen of verliezen, en een televisiekijker
niet. Aangezien veel games een voortdurende uitdaging bieden door
steeds moeilijker te worden, mislukken vechtacties vaak meermalen
voordat ze tot succes leiden. Het is dan ook voorstelbaar dat de speler
gedurende het spel gefrustreerd raakt. Volgens de Amerikaanse onderzoeker
Dollard en collega’s (1939) kan de frustratie die optreedt als
iemand keer op keer zijn doel niet bereikt, agressie veroorzaken. De
‘frustratie-agressiegedachte’ is onderzocht in een onderzoek van Marcel
Keij (1995), waarin een aantal jongens van twaalf tot achttien jaar
het videospel Mortal Kombat speelde. Geen van de jongens had het
spel eerder gespeeld. Bij een deel van de jongens bracht Keij voordat
ze begonnen een speciale vereenvoudigingscode aan in het spel, waardoor
de kans groot werd dat de jongens het gevecht zouden winnen
(de wingroep). Bij een tweede deel van de jongens drukte hij net voor
het einde van het gevecht stiekem op de ‘reset’- knop van de computer,
waardoor deze uitviel (de ongelukgroep). Bij de overige jongens (het
derde deel van de groep) deed hij niets. Omdat deze jongens het spel
echter voor het eerst deden, was de kans groot dat ze het gevecht zouden
verliezen (verliesgroep). Om de frustratie bij het verliezen zo groot
mogelijk te maken, werd alle spelers verteld dat eerdere spelers zeer
goede resultaten bij het spel hadden behaald, en dat de beste speler een
cd-bon zou krijgen. De jongens uit de ongelukgroep, die het meest gefrustreerd
zouden moeten zijn, waren na afloop ongeveer tweemaal zo
agressief als de jongens in de wingroep. De jongens uit de verliesgroep
scoorden qua agressie in het midden. Dit onderzoek suggereert dat
frustratie in combinatie met geweld in games een aannemelijke oor-
185