Download PDF: Beeldschermkinderen - Kijkwijzer

Interactieve media
bruik, en het is daarom interessant om te weten of en hoe nieuwe
media van invloed kunnen zijn op de communicatie en relaties binnen
het gezin. Hier is tot op heden nog nauwelijks onderzoek naar gedaan.
Een studie die in de begintijd van de spelcomputer werd uitgevoerd,
laat zien dat de spelcomputer een positieve invloed had op de gezinsrelaties.
De spelcomputer bracht ouders en kinderen bijeen om samen
videospellen te spelen en nieuwe dingen te ontdekken. 64 Het is echter
de vraag of deze bindende functie van de spelcomputer nog steeds bestaat
nu de meeste jongeren (55%) een computer op hun eigen kamer
hebben, en het niveau van hun technologische kennis zich soms ver
verheven heeft boven dat van hun ouders. 65 Een longitudinaal onderzoek
van Kraut en collega’s (1998) onder gezinnen die pas internet
hadden gekregen, liet zien dat het gebruik van internet samenging met
een kleine, maar significante, afname in de gezinscommunicatie. Een
paar jaar later echter, toen deze gezinnen al langer internet hadden,
bleek juist een tegenovergesteld effect: gezinnen die het internet veel
gebruikten communiceerden juist meer met elkaar. 66 Deze resultaten
suggereren dat internet aanvankelijk een klein gedeelte van de tijd dat
met gezinsleden gecommuniceerd wordt kan verdringen, maar dat dit
effect op termijn weer verdwijnt.
• Kwaliteit van vriendschappen en welbevinden
In de tijd dat e-mail en chat beschikbaar kwamen voor het brede publiek
ontstond er werelwijd bezorgdheid dat deze technologieën de
kwaliteit van bestaande relaties en vriendschappen negatief zouden
beïnvloeden. Aangenomen werd dat internet tieners zou aanmoedigen
online contacten met vreemden aan te gaan in plaats van dat ze
hun bestaande vriendschappen zouden onderhouden. Volgens Kraut
en collega’s (1998) verdringt online communicatie (met oppervlakkige
online contacten) tijd die tieners anders met bestaande vrienden zouden
hebben doorgebracht. Hierdoor zou de kwaliteit van bestaande
vriendschappen afnemen.
Deze verdringingshypothese kreeg aanvankelijk ook steun in empirisch
onderzoek. Verschillende studies in de introductietijd toonden
aan dat internetgebruik negatief gerelateerd was aan de kwantiteit of
kwaliteit van bestaande vriendschappen. Kraut et al. (1998) vond bijvoorbeeld
dat internet een negatieve invloed had op de grootte van het
bestaande sociale netwerken van tieners. Ook Mesch (2001) vond that
179