Download PDF: Beeldschermkinderen - Kijkwijzer

Angstreacties
den zijn het meten van de polsslag, het observeren van gezichtsuitdrukkingen
of het meten van de geleidingscapaciteit van de huid, bijvoorbeeld
in de handpalm.
Mensen hebben angsten nodig om zich te beschermen, zich aan te
passen aan de omgeving en te overleven. Een kind dat in het water valt,
laat zichzelf niet zomaar verdrinken. Het voelt dat er gevaar is en zal alles
in het werk stellen om te overleven: schreeuwen om hulp, proberen te
zwemmen, of wat ook maar helpt om boven water te blijven. De drijfveer
voor deze reacties is angst om te verdrinken. Doordat ouders hun kinderen
waarschuwen, dus een beetje bang maken, leren kinderen wat de
gevaren in hun omgeving zijn. ‘Eerst naar links kijken, dan naar rechts,
anders kom je onder een auto,’ ‘Niet te ver de zee in, anders verdrink je,’
‘Niet naar een wesp slaan, anders word je gestoken’. Pas nadat kinderen
kennis hebben opgedaan van de potentiële gevaren in hun omgeving,
gaan ze zich voorzichtig gedragen. Kinderen die niet geleerd hebben wat
gevaren zijn, lopen het risico door een hond te worden gebeten omdat ze
aan zijn staart trekken, uit het raam te vallen in de gedachte dat ze Batman
of een Pokémon zijn, of te worden ontvoerd omdat ze met een kinderlokker
meegaan.
Angsten kunnen verschillende vormen aannemen. Het is normaal dat
een kind een beetje bang is voor insecten, vooral voor insecten die steken.
Maar als een kind volledig in paniek raakt bij ieder insect dat in zijn
buurt komt, ook de onschuldige, dan is er iets niet in orde. Zo’n intense,
irrationele en voortdurende angst voor specifieke voorwerpen of situaties
wordt een fobie genoemd. In de loop van de tijd hebben therapeuten
wel honderden kinderfobieën geïdentificeerd. Zo zijn er fobieën voor het
donker, voor dieren en insecten, voor water, hoogten, afgesloten ruimtes,
en voor de tandarts of dokter. Kinderfobieën komen, afhankelijk van het
type, bij ongeveer 2 tot 5% van de kinderen voor. Ze komen relatief het
meest voor bij kinderen onder de tien, en meer bij meisjes dan bij jongens.
1
De meeste deskundigen zijn het erover eens dat een beetje angst noodzakelijk
is voor een gezonde geestelijke ontwikkeling. Maar ze zijn het er
ook over eens dat confrontatie van kinderen met schokkende gebeurtenissen
die hun verwerkingscapaciteit te boven gaan, een gezonde geestelijke
ontwikkeling in de weg staat. Wat heeft dit voor gevolgen voor de
omgang met televisie, het medium dat kinderen dagelijks confronteert
met tientallen realistisch gefilmde moorden en geweldsdelicten? Valt de
85