Download pdf book - Shri Golwalkar Guruji

ु
“या आधारावर आपण वचार करावा क, ूगितशील हणवणा या या देशांमये ःपधा,
ईंया, ेष, कटता ु आण दस याचे सुख पाहन ू उपन होणार शऽुता आहे, तेथे मनुंयाचे मन शांत व
ःथर होयाची शयता तर आहे काय या ःथतीत वासनांची भरती - ओहोट थांबू शकत नाह, मग
सुख िमळणार कसे हणून आपया भारतात आपयाला असे िशण दले आहे क, दस ु याचे ऐय
पाहन ू याची इंया क नको. याचे अिभनंदन कर, तू ःवतंऽ रतीने आपया ूगतीचा ूय कर.
परंतू यायाशी ःपधा, ईंया करयाची गोह मनात आणू नको. नाहतर दस ु याला दु:खी कन
ःवत: सुखी बनयाचा वचार मनात येईल. यामुळे मानवी शांतता ूा होणार नाह. मनाला शांत
ठेवावयाचे असेल, तर आजया तथाकिथत ूगितशील जीवनासंबधी आपयाला फार काळजीपूवक
वचार के ला पहजे. मनुंय शररधार आहे, यात तर संशयच नाह. शरराकिरता ऐहक सुखोपभोग
कती हवेत आण ते कोणया पदतीने हवेत याचा वचार करताना डोळे िमटन ू बाहेरया लोकांया
अनुकरण करयाने भागायचे नाह. आपया पूवजांनी सांिगतले आहे क, दस ु याला दु:ख झाले असता
मनात कणा उपन झाली पाहजे. या कायातून याला दु:ख-मु करयाचा ूय
आपयाकडन ू झाला पाहजे. यातून एक वशेष ूकारचा संतोष आण सुख देणार िन:ःतध अवःथा
ूा होईल. ती ःपधतून ूा होणार नाह.
“ ‘परिमिसह सोसायट’ तर सव ींनी हािनकारक आहे. िनयमवहन अवःथेचे वणन
आपया पुराणांतह आहे. परंतु, अनुभव असा आला क, िनयमहनतेने अनाचार वाढला. हणून
िनयम तयार कन मनुंयाने वागावे, असे ठरवयात आले. ‘परिमिसह सोसायट’ ह गो अनाचार
वढवणार आण माणसाला माणसाचा शऽू बनवणार आहे.
“हणून आपया येथे असे सांगयात आले क, अमयाद उपभोगाची लालसा आण ितया
तृीसाठ ःपधची शयत यामुळे सुख िमळत नाह. यासाठ आपया जीवनात संयम असणे
आवँयक आहे. य हणून, तसेच समाज हणूनह संयम आवँयक आहे. समाज हणून
संयमशीलता आणणे सोपे काम नाह, पण ते आवँयक आहे. यासाठ आपया येथे चार पुषाथाची
कपना मांडली आहे. चार पुषाथाची कपना संयमशील जीवनाया िनिमतीसाठ आहे. य व
समाज या दोघांयाह ीने कतयाचा वचार करयात आला आहे. धमाने दोह िनयंऽत आहेत.
धमाने िनयंऽत राहनच ू अथ व काम या पुषाथाची आराधना करावी, हणजेच, उपभोग, सा, धन,
संपी, ऐषआराम यांची साधना धमाने िनयंऽत असावी आण ते िनयंऽण ूःथापत करत
असतानाच, मोाची इछा सतत राहावी क, आपयाला आपया मूळ सुखमय ःवपाची अनुभूती
होईल. ह इछा हणजेच चौथा पुषाथ, मो, याला नाव कोणतेह ा. याने अंतर पडत नाह. हा
चौथा पुषाथ, यासाठ आपयासमोर ठेवला आहे क, आपले मूळ ःवप ूा करयाची इछा सदैव
कायम असावी. पहया आण चौया पुषाथाया िनयंऽणात सव जीवन चालावे. उपभोग,
उपभोगाची साधने ूा करणे, ऐषआराम, हे सारे या दोन पुषाथाया िनयंऽणात असावे. नदचे पाणी
दोन तटांया मधून वाहते, तेहाच सव लोक या पायाचा उपयोग क शकतात. ती तट फोडन ू वाहू
लागली क, ती ववंसाचे कारण बनते. याचूमाणे उपभोगाची नदह धम आण मो या दो
तटांया मधून वाहणेच सुखकारक आहे. हणून ूथम आण चतुथ पुषाथ यांयामधून वाहणार
जीवनधारा िनत कन यगत आण सामाजक सव ूकारया ऐहक उपभोगांचा वचार के ला
पाहजे आण या अनुसन सामाजक यवःथा असली पाहजे.
१६५