Download pdf book - Shri Golwalkar Guruji

ु
्
ौीगुजींचे एक िमऽ सायवाद दलात होते. यांयाकडे का उतरता, या ूाया उरदाखल
ौीगुजी हणाले, “तो माझा जुना िमऽ आहे .यावेळ मीह संघात नहतो आण तोह कयुिनःट
नहता, तेहाचा यायाशी ढ संबंध आहे .तेहा ःनेह कधीह तोडू नये .आण माणसाला उपरती
होऊन बदल होतच असतो .उा तोह संघाचाच वचार क लागेल, यात मला शंका नाह.”
मतभेद असले तर एकमेकांसंबंधी शऽुतेचा वा कटतेचा ु भाव नसावा असे ौीगुजी सांगत व
तसाच यांचा यवहारह असे. एकदा लाल कयाया मैदानावर सरदार पटेल जयंती समारंभाची
सभा होती. डॉ. राधाकृ ंणन ्हे सभेचे अय होते. या सभेत ौीगुजींचे भाषण झाले, अय
वयापैक डॉ. राममनोहर लोहया हे एक होते. कायबम संपयावर लोहयांशी यांची भेट झाली
तेहा यांना ौीगुजींनी दोह बाहंत ू कवटाळून ःनेहपूण आिलंगन दले. मग तशाच ःनेहाळ शदांत
यांया गपागोी झाया. दोन जानी दोःत फार दवसांनी एकमेकांना भेटत असयाचे वाटावे,
असेच ते ँय होते. “आपयाला भेटयाची पुंकळ दवसांची इछा आज पूण होत आहे” असे हणून
आण हातांत हात घालून दोघांनी मागबमण के ले .हे दँय ु पाहन ू लोकांना पराकाेचे आय वाटत
होते .कारण ौीगुजी आण डॉ .लोहया यांची मते व वचार एकमेकांशी जुळत नाहत .लोहयाजी
हणाले, “ौीगुजीसंबंधी मी अगदच चुकची समजूत कन घेतली होती .पण आता यांची ूय
भेट झायानंतर मला मोठा आनंद होत आहे..” करपऽीजी महाराजांचे उदाहरणह असेच लणीय
आहे .करपाऽी महाराज हे संघाचे आण संघवचारांचे कठोर टकाकार होते .पण व हंदू पिरषदेया
कायात यांचे सहकाय ौीगुजींनी संपादन के ले .जेहा के हा महाराजांची भेट होत असे, तेहा या
काषायवधार संयाशाला ौीगुजी साांग दंडवत घालत असत.
अशी मतभेदांया वर झेपावणार, ःनेहसंबंधांना जवापाड जपणार ौीगुजींची
यवहारनीती. तव आण यवहार यांया जीवनात एकप होऊन गेयाचे आपयाला ूय
दसते. ‘वसुधैव कु टंबकम’ अशी वशाल भावना के वळ तवानाया मंथात राहली नहती तर
णोणीया आचरणात ूितबंबत झाली होती.
एकदा यांया भेटसाठ आलेया एका दांपयाया लहान मुलाया ूकृ तीची चौकशी यांनी के ली
आण याचे ऑपरेशन जमनीत झाले होते ना असा ू के ला. कोणीतर ौीगुजींना वचारले क,
‘आपण एवढया बारकसारक गोींचे ःमरण कसे ठेवता’ यावर ौीगुजींनी दलेले उर सहसा
कपनेत न येणारे .आपया अ-भूत समरणशची बढाई यांना मारता आली असती .पण अगद
सहजगया ते हणाले, “माया कु टंबातील ु अशा या घटना मी कसा वसरेन मग या कतीह जुया
झाया असया तर काय झाले या उरातील ‘माझे कु टंब ू ’ या शदूयोगाने सगळयांना ौीगुजींचे
यथाथ दशन घडवून टाकले .ूयेक पिरवार हा यांचा पिरवार होता आण सवऽ यांचा जहाळा
होता .या ूेमाचा, जहाळयाचा आण आमीयतेचा थांग कोणालाच कधी लागला नाह .या
महासागरात जातपात, ूांत, प, पंथ इयाद सारे भेद बुडन ू गेयाचा अनुभव िनय येई व
कोणायाह मनात उरे तो ूेमाचा आण ौदेचा भाव .ौीगुजींया जीवनाचे हे अंग एवढे , एवढे
वलोभनीय आण एवढे बोधूद आहे क, शदांनी न िमळणारे पाठ यांतून संगळयांना आपोआप
िमळून जात .ौीगुजी उतरले असतील ितथे अथवा तेथील पिरसरात कोणी आजार असयास
औषधोपचारासंबंधी ते आःथेने वचारपूस करत .ौीगुजींचे ःवत:चे होिमओपाथीचे ान चांगले
होते .ते सहज एखादे औषधह सुचवायचे .ौीगुजींचा मुकाम असला क या घरात ूसनता कशी
१८३