Download pdf book - Shri Golwalkar Guruji

काह घडयास संघाची भूिमका सरदार पटेलांना कळवीत असत. पूव पाकःतानातून येणा या
वःथापतांचा ू उम आण ूोभक बनला तेहा देशात याया ूितबया उमटू लागला.
ौीगुजींनी द. ५ एूल रोजी सरदारांना पऽ िलहन ू संघाची भूिमका ःप के ली. ''आपया देशात
कोणयाह ूकारे शांतता भंग होणे अिन आहे. पिरःथतीचा लाभ घेऊन सरकारवद भावना
भडकावणेह अनुिचत आहे. हेच आमचे धोरण आहे व या धोरणानुसार आह शांततापूवक पीडतांची
सेवा करत आहोत.'' असे ौीगुजींनी आपया पऽात िलहले होते. हे पऽ पाठवयानंतर ौीगुजी
ःवत: दलीला गेले यावेळ, हणजे द. १२ एूलला, यांनी सरदारांची ूय भेट घेऊन
वाःतुहारा साहायता सिमतीया कायाची माहती यांना दली. सरदारांनी या सेवाकायाबल समाधान
य के ले, एवढेच नहे तर पुवकडे संघकायाचा अिधक वःतार हावा अशी शुभेछा देखील य
के ली. १९५० या एूल महयातच द. ३० रोजी दलीया आनंदपाक मैदानावर एक सोहळा
होऊन दलीतील संघूेमी नागिरकांनी संघकायासाठ ौीगुजींना एक ल, एक हजार एकशे एक
पयांची थैली अपण के ली. महाशय कृ ंण हे कायबमाया अयःथानी होते. ''संघाला के वळ पैसा
देऊन समाधान मानू नका, तर ःवत: संघमय बना'' असे आवाहन या ूसंगी संघाया हतिचंतकांना
उेशून ौीगुजींनी के ले.
वाःतुहारा सहायता सिमतीचे काम करयात कायकत गुंतलेले असतानाच, यांया
सेवाशीलतेची कसोट पाहणारा एक ूसंग िनसगाया अवकृ पेने िनमाण झाला. आसामला द. १५
ऑगःट रोजी भूकं पाचा जबरदःत धका बसला आण हजारो लोकांचे जीवन काह णांतच उवःत
होऊन गेले. भूकं पाचा पिरणाम हणून ॄपुऽा नदने आपला ूवाहच बदलयाने आकांतात अिधकच
भर पडली. घरे कोसळणे, जिमनीत दहाबारा फू ट ं दया खोल भेगा पडले, नांवरल पूल खचणे असे
ूकार सवऽ घडन ू आले. कोटयवधी पयांया मालमेचे नुकसान झाले. या भूकं पपीडतांया
साहायासाठह संघाचे ःवयंसेवक तपरतेने धावून गेले. संघातफ ''भूकं पपीडत सहायता सिमती''
ःथापन झाली. या. मू. कामायाराम बआ हे या सिमतीचे अय होते. ौीगुजींनी पऽ िलहन ू
संपूण शिनशी सेवाकायात उतरा, असा उेजनपर संदेश ःवयंसेवकांना पाठवला. थोडयाच
दवसांनी, हणजे सटबर महयात ौीगुजी या सहायता कायाचे िनरण करयासाठ जातीने
आसामात गेले. या ूवासातह यांनी समाजापुढे ःवावलंबनाचा वचार ूामुयाने ठेवला. ''समाज जर
संघटत आण अनुशासनयु असेल, तर ःवत:च तो अनेक गंभीर संकटांना तड देऊ शकतो.'' ह
ौीगुजींया मागदशनाची दशा होती. ूयेक वेळ सरकार कं वा बाहेरची मदत यावर अवलंबून
राहयाची ूवृी ौीगुजींना पसंत नहती. तसेच एक ःवयंसेवक दल हणून अलगपणे संघाने सेवेचे
काम करावे, अशीह यांची कपना नहती. संघाया ःवयंसेवकांनी समाजाचे घटक या नायाने
आण समाजातील लोकांया जाःतीत जाःत यापक सहकायाने सेवेची कामे पार पाडावी, असे ते
सांगत. भूकं पपीडत लोकांना देयात येणा या साहायाचे िनरण के यानंतर एक ूकट िनवेदन
कन ःवयंसेवकांया कामाचे यांनी कौतुक के ले. ःवयंसेवकांनी आपला जीव धोयात घालून ना
ओलांडया आण पुराने वेढलेया खेडयांत अनव आदंचा पुरवठा के ला या गोीचा वशेष उलेख
ौीगुजींया िनवेदनात आहे. अलीकडे राीय ःवयंसेवक संघाने आंीातील चबवादळ, मोरवीची
धरणफू ट, महाराातील दंकाळ ु वगैरे अनेक आपींत के लेले सेवाकाय सगळयांना पिरिचत आहेच.
सेवाकायाची संघातील परंपरा नवी नाह हे यानात यावे, एवढयापुरताच १९५० मधील ूमुख
सेवाकायाचा आण यांत ौीगुजींनी ःवत: जे ल घातले याचा उलेख येथे के ला आहे. १९५२ साली
८०