Download pdf book - Shri Golwalkar Guruji

अहंकार या अवगुणांना बळ पडयापासून अतोनात सावध राहावयास हवे असते, तसे ौीगुजी ःवत :
सावध होते आण कायकयाना - वशेषत :ूचारकांना सावध राखयाचा ूय बैठक, चचा, ूोर
याारे करत होते .पऽयवहाराचाह उपयोग या ीने यांनी कन घेतयाचे आपया िनदशनाला
येते.
ौीगुजींनी संघाया यासपीठावन यानधारणा, यगत उपासना कं वा धािमक
कमकांड यांचे ःतोम माजवले नाह, हे खरे आहे. पण हेह खरे आहे क, राीय ःवयंसेवक संघाचे
काय ह यांनी माणसाला यगत जीवनातह अंितम साफयाया पायरवर नेणार एक ूेरक
ःवपाची पिरपूण साधनाच मानली. भपंथाचाच गौरव यांनी वाढवला. ते आमहपुवक हणत
क, संघाचे काय ह एक पिरपूण साधना आहे. जो शाखेचे काम तनमनधनपूवक, ःवत:ला वसन
करल याला आणखी वेगळ साधना करयाची गरज नाह. ‘शाखा यह मेरा भगवान है’ अशा
ःवपाचे यांचे सहज िनघालेले उ-गार पाहले, दैवत या नायाने मातृभूमीचे यांनी के लेले भावपूण
वणन ऐकले कं वा समप भगवंताया िनंकाम व िन:ःवाथ भचा यांनी वणलेला महमा ौवण
के ला, हणजे संघकायाशी अयाम यांनी कसे एकप मानले होते, याची कपना येते.
तृतीय सरसंघचालक ौी. बाळासाहेब देवरस यांया देहवसानानंतर वचारवंत हणवणा या
काह लोकांनी असे मतूदशन के ले क, संघसंःथापक डॉ. हेडगेवार, तीय सरसंघचालक ौीगुजी
आण तृतीय सरसंघचालक ौी. बाळासाहेब देवरस यांया भूिमका वेगवेगळया होया. डॉटरांचा भर
राजकय जागृतीवर होता, तर ौीगुजींनी संघवचारांना आयामक रंग देयाचा ूय के ला. ौी.
बाळासाहेबांनी सामाजक ऐय, समरतसा यांचा आमह ऐहक भूिमके वन धरला. या दशेने
संघटनेला नेले. पण थोडा वचार के ला तर दसून येईल क, अशा ूकारची मांडणी ह सवःवी
वःतुःथतीला सोडन ू आहे. वःतुःथती अशी आहे क, संघकयाचे राजकय, आयामक आण
सामाजक आयाम संघाया अगद ःथापनेपासूनच अिभूेत होते आण गेया ७० वषाया काळात
संघ यापासून कधीह दरू गेलेला नाह.
ौीगुजींया बाबतीत वचार के ला तर असे दसते क, यापैक कोणतेह अंग यांनी उपेले
नाह. १९४७ पूव आण नंतरह ौीगुजींया सावजनीक भाषणांत रानेते हणवणा यांया
राजकय धोरणांची चचा आपयाला सतत आढळते. मुःलम अनुनय, काँमीरचा ू, ईशाय
भारताया भःतीकरणाचे उोग, रायकयाकडन ू होणारे फु टरतेचे पोषण, वःथापतांची उपेा,
युदकाळातील धोरणे व करार आण तह, मातृभूमीवषयी भभावाचा अभाव, चिरयॅता,
राजकारयांची मूयहनता व असंःकृ तपणा इयादंवर यांनी सतत टका के लेली आहे. राीय ऐय
व एकामता पु करयाचा ‘हंदू’ वचार खणखणीतपणे पुढे मांडलेला आहे .राीय ःवव हणजेच
हंदव ु आण ःवातंय व राउभारणी यांचा मेळ यांना अितशय जहाळयाचा वाटत होता .वेळोवेळ
यांची पऽकारांशी, संघ कायकयाशी वा संघाबाहेरल पुढार व कायकत यांयाशी झालेली ूोरे
वाचली तर कतीतर राजकय ूांवर िनभड उरे यांनी दलेली आढळतात .आंतरराीय राजकारण
कं वा आिथक समःया यासंबधीह ते बोलले आहेत.
वशेष हणजे डॉ. ँयामाूसाद मुखज यांनी संघानुकू ल वचारांचा राजकय प (भारतीय
जनसंघ) काढयाचे ठरवले तेहा संघाचे दोन अितशय गुणी कायकत यांनी डॉ. ँयामाूसादांना दले.
राजकय ेऽातह रावाद संघवचाराचा ूभाव िनणायक ःवपापयत पोचला पाहजे, ह यांची
१८७