Download pdf book - Shri Golwalkar Guruji

१) वभाजन थांबवयाया ीने संघाची श, लोकांतील जागृती व संघटना अयंत अपुर होती.
२) संघ ह वभाजनवरोधी लोकमत देशभर यापक ूमाणावर जागृत करणार एकमेव श यावेळ
होती. आण ॄटशांनी १९४८ साली वभाजन आण सांतर करयाची योजना जर बदलली नसती तर
वभाजन कदािचत होऊच शकले नसते. काँमेसया पुढा यांनी सहा महने दम धरला असता तर
वभाजन अळू शकले असते. पण ूारंभी वभाजनाला आवेशपूण वरोध करणारे नेह, पटेल आद
पुढार व शेवट खु गांधीजीह वभाजन माय करयास तयार झाले. तरह वभाजनवरोधी ूचार
ौीगुजींनी चालवलाच होता. काँमेस व संघ यांची श एकऽत झाली असती तर िचऽ एकदम
बदललेले दसले असते. ददवाने ु , संघाला आपला राजकय ूितःपध मानून याची श खची
करयाचेच धोरण काँमेसने अवलंबले.
३) सगळया संघवरोधी शंना वाटत होते क संघ फाळणीवरोधात बंडाचा बावटा उभारल व ह ूखर
रावाद श न करयाची संधी आपयाला लाभेल. जर ूितकार के ला असता तर यादवी आण
हौताय याखेरज काहह पदरात पडले नसते. काँमेसचा ूचार असा होता क शेकडो वषानंतर खंडत
ःवपात का होईना, ःवातंय ूा होत आहे. िशवाय, फाळणी झाली तर ती कायमची थोडच
टकणार ह तापुरती गो आहे व पुहा देश एक होईल, तेहा आज फाळणीला वरोध करणारे
पयायाने ःवातंयूाीलाच वरोध करणारे आहेत. संघाने ूितकार के लाच असता तर संघ ःवातंयाचा
वरोधक ठवन याला नेःतनाबूत करयाचा ूय सरकारने व काँमेसवर वास ठेवणा या
लोकांनाह हररने के ला असता. ःवातंयूाीचे आकषण फार मोठे होते. संघाचा वरोध ःवातंयाला
नाह तर वभाजनाला आहे हा आवाज फार ीण ठरला असता. संघ हा हंदूरााया वचाराचा अंितम
वजय इछणारा व यासाठ काम करणार आहे. फाळणी ःवीकारणारांचे पतळ उघडे पाडयाची
कामिगर संघाला चालू ठेवता येणे आवँयक होते. ूय सबय वरोध करता आला नाह, तर
फाळणीवरोधी भूिमका पु करयाचा ूयास ौीगुजींनी अवरतपणे चालूच ठेवला होता. संघटना
शाबूत राखणे व ितची श वाढवणे हाच माग ौीगुजींना राहताया ीने ःवीकारह हंदू-हंदतील ू
उम कलहाचा ूसंगह यामुळे टळला. फाळणीची वेदना माऽ हावयाची ती झालीच. यावेळ फाळणी
रोखयासाठ काह करता आले नाह, हे शय देखील कायमचे राहणारच आहे.
४) फाळणीया काळात व नंतरह संघाचा ूभाव एकसारखा वाढतच होता. ौीगुजींया कायबमांना
लोकांची अलोट गद लोटतच होती. काँमेसया मुःलीम अनुनयवादावद जनमत संघटत होत होते.
हंदव ू वचाराला अनुकू लता झपाटयाने वाढत होते. हे िचऽ एकदम बदलले ते महामाजींया
झालेया अयंत ददवी ु आण अकपत हयेमुळे !
ौी. यादवरावजींचे हे वलेषण मुामच थोडे वःताराने येथे दले आहे. यावन फाळणी
संदभातील संघाया हणजेच ौीगुजींया धोरणाचा साधकबाधक वचार कोणालाह करता येईल.
संघासारया संघटनेया नेयाला शांतपणे व देशाया हतावर ल ठेवून दरीने ू काह िनणय करावे
लागतात. सवानाच ते या या वेळ आवडतील असे नाह.
याच संदभात ौी. दोपंत ठगड यांचा अिभूाय असा : ''फाळणीया वेळ संघाने ूकट वरोध
करायाला हवा होता, असे काह रोमॅटक मंडळंना वाटत होते. यांना तकालीन पिरःथतीची पूण
जाणीव नहती. फाळणीला वरोध हे शद उचरताना यांया मनात असे ँय असे क, याूमाणे
पािनपतया तृतीय युदाया वेळ एककडे अहमदशहा अदालीची सेना व दसर ु कडे भाऊसाहेब
५१