Download pdf book - Shri Golwalkar Guruji

७० लोकांना आपया सोबत घेऊन जाऊ शके ल, यांचा िमऽ आण मागदशक हणून पूण वास
संपादन क शके ल, अशा गुणवेचा तो असावा. हणजे संघाया योजनेनुसार काम करणारे फार मोठे
संघटत सामय यवहारात: उभे होईल. आपया हाती सव सूऽे ठेवू लोकमोाला, जनतेतील
ःवातंयाकांेला सुिनत दशेने वळवता येईल. १९४२ पयत हे होऊ शकले असते तर १९४२ साली
काह िनणायक पाऊल संघ वासपूवक उचलू शकला असता, असे हणावेसे वाटते, ते यामुळेच,
अशी कोणतीच श नसयामुळे दस या ु महायुदाया महवपूण कालखंडातह परकय सेवर
िनणायक ूहार करयाचे पाऊल सरसंघचालकांना उचलता आले नाह. कायवाढसाठ संपूण वेळ
कायकयाची फार मोठ 'ूचारक योजना' माऽ यावेळ अमलात आली.
डॉटरांनी दलेला कायवाढचा कायबम पूण करयासाठ ौीगुजी व डॉटरांचे तण
सहकार कटबद झाले होते. पण िनयतीया योजना काह वेगळयाच होया. १९४० चा एूल महना
आला व डॉटरांना संघ िशावगाचे वेध लागले. ूितवषाूमाणे पुयाया वगास यांनी पंधरा दवस
जावे, नागपूरचा वग ौीगुजींनी सांभाळावा, असे ठरले. डॉटर पुयाला गेले व तेथे सगळे कायबम
यांनी यवःथत पार पाडले. ःवयंसेवकांचा यांनी भावपूण िनरोप घेतला. पण नागपूरला परतले
याच दवशी यांना सपाटन ू ताप चढला. उपचार सु झाले. ताप हटेना, ूकृ तीला उतार पडेना. गुजी
वगाची सार यवःथा सांभाळून िशवाय डॉटरांवरल औषधयोजनेकडे, यांया सेवाशुौूषेकडे ल
पुरवीत. एके क दवस वलण मानिसक दडपणाखाली, जबाबदार िचंता वाहत, ते घालवीत होते. वग
संपयावर सारे ल यांनी उपचारावरच क ित के ले. पण यावेळ यश देयाचे ईराया मनात
नहते. डॉटरांना आधी 'मेयो हॉःपटल' मये आण नंतर नागपूर संघचालक ौी. बाबासाहेब घटाटे
यांया िसहल लाईसमधील बंगयावर हलवयात आले. तापाची तीोता कायम होती. पाठचे
दखणे ु दु:सह होते. अखेर २० जून रोजी डॉटर मंडळंनी हताशपणे सांिगतले क, लंबर पंचर करावे
लागेल. यावेळ ताप खूप असला तर डॉटर सावध होते. अंितम घड आलेली आहे हे यांनी जाणले.
आपया पात संघाची धुरा सरसंघचालक या नायाने कोणी साभाळावयाची हे यांनी सवाया देखत
सांगून टाकले. यांनी संगळयांया सम ौीगुजींना जवळ बोलावले व हणाले, '' यापुढे हे संघाचे
काय तुह सांभाळा. ह जबाबदार पकरा व मग माया देहाचे काय करावयाचे ते करा.'' गुजी
दु:खत ःवरात हणाले, ''डॉटर असे काह बोलू नका. आपण या दखयातून ु लवकर बरे हाल.''
यावर डॉटरांनी पुहा बजावले, ''मी सांिगतले आहे वस नका.'' या काह इितहासगभ णांत
संघाचा वारसा डॉटरांकडन ू गुजींकडे संबांत झाला. लंबर पंचर झाले. डॉटरांचा ताप वाढला,
रदाब वाढला. यातनांनी यांची शुद गेली. परत ते शुदवर आलेच नाहत. द. २१ जुन १९४० रोजी
सकाळ यांचा आमा यािधजजर कु डचा याग कन अनंतात विलन झाला.
राीय ःवयंसेवक संघाया ीने हा हादरा जबरदःत होता. संघाचे काय महारा व मयूांत
यांबाहेर दरवर ु पस लागले होते. वातावरण उमेदचे होते. १९४० या संघ िशावगाला आलेले िभन
िभन भाषा भाषी ःवयंसेवक पाहन ू डॉटरांनी आपया ९ जूनया अंितम दयःपश भाषणात असे
उ-गार काढले होते क, ''हंदू रााचे छोटेसे ःवप मी येथे पाहत आहे.'' याच भाषणात यांनी दय
पळवटन ू काढणा या शदांत सांिगतले होते : ''आपयापैक ूयेकाने संघकाय हेच जीवनातील ूमुख
काय मानले पाहजे. आपला हंदू समाज एवढा समथ बनवला पाहजे क, जगात यायाकडे डोळा
वर कन पाहयाची कोणाची हंमत होणार नाह. याच िनधाराने आपआपया ःथानी परत जा.
३४