bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
3) Rusçada –ak (-yak) ekleriyle yapılan kelimeleri Kırgızca’ya anlamı<br />
yanı olan kelimelere –lık, -dık eklerini getirerek çevirebiliriz. Sibiryak/<br />
sibirdik, prusak/ Prusyalık olarak çevrilebilir. Yukarda yer <strong>ve</strong> memleket ismi<br />
oluşturan kelimeleri gördük. Eğer bu ekleri sıfata <strong>ve</strong>ya nesneye gelirse –lık, -<br />
çı olabilir. Voşak/ cetekçi, stepnyak/talaalık vs.<br />
4) Rusçada -ey (-ets) ekleriyle yapılan meslek adlarını Kırgızca’ya<br />
çevirirken –çı, -gıç, -luu, -gın, -ger, -keç, -man, -agan eklerini kullanmalıyız.<br />
1) borets/ küröşçü, gonets/ çabarman, jnets/orokçu, kupets/ soodager, pe<strong>ve</strong>ts/<br />
ırçı vs. 2) Eğer –ets eki yer belirtirse o zaman Kırgızca’ya –lIºk, ekiyle<br />
çevrilir. Mesela: gorets/ tooluk, Leningiradey/ Leningraddık. 3) Eğer –ets eki<br />
belli bir topluma aitliği bildirirse Kırgızca’ya –çı, -çu -ık, ekleriyle çevrilir.<br />
Mesela: Kiro<strong>ve</strong>ts/ kirovçu, Ancak bazen ek almadan da (ets) ekin anlamı<br />
sağlanabilir. komsomolets/ komsomol.<br />
5) Rusçadaki –lets ekiyle yapılan kelimeler Kırgızca’ya –çı, -gan<br />
ekleriyle çevrilebilir. Mesela: karmilets/ baguuçu, cilets/ turuuçu, vladelets/<br />
ee vs.<br />
6) Rusçadaki –o<strong>ve</strong>ts (e<strong>ve</strong>ts) ekleriyle yapılan kelimeler Kırgızca’ya –<br />
çı, -çıºl, -lık ekleri alarak çevrilir. Mesela: metrostroye<strong>ve</strong>ts/ metro kuruuçu,<br />
Tolsto<strong>ve</strong>ts/ Tolstoyçul.<br />
7) Rusçadaki o<strong>ve</strong>ts (yanets) eki ile yapılan kelimeler kavramın belli<br />
bir yere, topluma ait olduğunu gösterir. Kırgızca’ya çevirirken –lıºk, -çıºl,<br />
ekleriyle çevrilir. amerikanets/ Amerikalık, Bakunets/ Bakuluk,<br />
respuplikanets/ respuplikaçıl.<br />
8) Rusçada –ik ekiyle yapılan meslek adlarını belirten kelimeler<br />
Kırgızca’ya çevrilirken –ça, -çıl ekleri kullanılır. Mesela: 1) vodnik/ suuçul,<br />
pereodvik/epkindüü, sapojnik/ ötükçü 2) Kelime başına (ön ek halinde) bez,<br />
bes ekleri varsa onlar Kırgızca’ya –sız ekiyle (son ek) çevrilir.<br />
bezbojnik/Kudaysız, bezdomnik/ üysüz, 3) Bu ek getirilerek nesnenin<br />
özelliğini belirtiyorsa Kırgızca’ya –çı, -çıl, -man, -luu ekleriyle çevrilir.<br />
Mesela: vinovnik/künöölüü, vıpusknik/bütürüüçü, ospatannik/tarbiyalanuuçu.