08.06.2013 Views

bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...

bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...

bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

3) Rusçada –ak (-yak) ekleriyle yapılan kelimeleri Kırgızca’ya anlamı<br />

yanı olan kelimelere –lık, -dık eklerini getirerek çevirebiliriz. Sibiryak/<br />

sibirdik, prusak/ Prusyalık olarak çevrilebilir. Yukarda yer <strong>ve</strong> memleket ismi<br />

oluşturan kelimeleri gördük. Eğer bu ekleri sıfata <strong>ve</strong>ya nesneye gelirse –lık, -<br />

çı olabilir. Voşak/ cetekçi, stepnyak/talaalık vs.<br />

4) Rusçada -ey (-ets) ekleriyle yapılan meslek adlarını Kırgızca’ya<br />

çevirirken –çı, -gıç, -luu, -gın, -ger, -keç, -man, -agan eklerini kullanmalıyız.<br />

1) borets/ küröşçü, gonets/ çabarman, jnets/orokçu, kupets/ soodager, pe<strong>ve</strong>ts/<br />

ırçı vs. 2) Eğer –ets eki yer belirtirse o zaman Kırgızca’ya –lIºk, ekiyle<br />

çevrilir. Mesela: gorets/ tooluk, Leningiradey/ Leningraddık. 3) Eğer –ets eki<br />

belli bir topluma aitliği bildirirse Kırgızca’ya –çı, -çu -ık, ekleriyle çevrilir.<br />

Mesela: Kiro<strong>ve</strong>ts/ kirovçu, Ancak bazen ek almadan da (ets) ekin anlamı<br />

sağlanabilir. komsomolets/ komsomol.<br />

5) Rusçadaki –lets ekiyle yapılan kelimeler Kırgızca’ya –çı, -gan<br />

ekleriyle çevrilebilir. Mesela: karmilets/ baguuçu, cilets/ turuuçu, vladelets/<br />

ee vs.<br />

6) Rusçadaki –o<strong>ve</strong>ts (e<strong>ve</strong>ts) ekleriyle yapılan kelimeler Kırgızca’ya –<br />

çı, -çıºl, -lık ekleri alarak çevrilir. Mesela: metrostroye<strong>ve</strong>ts/ metro kuruuçu,<br />

Tolsto<strong>ve</strong>ts/ Tolstoyçul.<br />

7) Rusçadaki o<strong>ve</strong>ts (yanets) eki ile yapılan kelimeler kavramın belli<br />

bir yere, topluma ait olduğunu gösterir. Kırgızca’ya çevirirken –lıºk, -çıºl,<br />

ekleriyle çevrilir. amerikanets/ Amerikalık, Bakunets/ Bakuluk,<br />

respuplikanets/ respuplikaçıl.<br />

8) Rusçada –ik ekiyle yapılan meslek adlarını belirten kelimeler<br />

Kırgızca’ya çevrilirken –ça, -çıl ekleri kullanılır. Mesela: 1) vodnik/ suuçul,<br />

pereodvik/epkindüü, sapojnik/ ötükçü 2) Kelime başına (ön ek halinde) bez,<br />

bes ekleri varsa onlar Kırgızca’ya –sız ekiyle (son ek) çevrilir.<br />

bezbojnik/Kudaysız, bezdomnik/ üysüz, 3) Bu ek getirilerek nesnenin<br />

özelliğini belirtiyorsa Kırgızca’ya –çı, -çıl, -man, -luu ekleriyle çevrilir.<br />

Mesela: vinovnik/künöölüü, vıpusknik/bütürüüçü, ospatannik/tarbiyalanuuçu.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!