bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...

38) Rusçada –tor, -tisya, -atsiya, -fikatsiya ekleriyle teknik terimler
yapılır. Bunlar, A) Çevrilmeden alınırlar. Mesela: izalyator, inkubator,
likvidator, vs.
B) Bazıları ise çevrilirler. Mesela: likvidatsiya/ coyuu, cpgotuu,
izolyatsita/ çeçtetüü vb. dir.
39 Rusçada –ış, -iş ekleriyle sıfat ve filler yapılır. Bunlar Kırgızca’ya
çevrilirken –uu, -ış, -ım, -ık ekleri yardımıyla çevrilirler. Mesela: vıigrış/
utum, utuuu, vkladış/koşumça barak.
40) Rusçada –ar’ ekinin yardımıyla yapılan kelimeler Kırgızca
karşılıklarıyla çevrilirler. bukvar’/ alippe, slovar’/sözdük ancak bazıları
çevrilmeden oldukları gibi alınırlar. Suhar gibi.
41) Rusçada –ıp ekiyle yapılan hastalık isimleri Kırgızca’ya
çevrilmeden alınırlar. Tıp terimleri deoldukları gibi alınırlar. Mesela:
gavmorit, bronhit, uretit vb.
42) Rusçada –nitsa ekiyle mutfak araç gereçleri ve malzemelerinin
isimleri yapılır. Aynı zamanda bu ek kelimeleri dişi yapar. Kırgızca’ya
çeviriken, A) Kelime gruplarından faydalanılır. Mesela: caharnitsa/ kant
sootu, çernil’nitsa/ sıya çelek, peregnitsa/ kalempir sootu. B) Bazıları ise
anlamlarına göre çevrilirler. Mesela: mel’nitsa/ tegirmen, skrebnitsa/ tarak vb.
43) Rusçada –ina ekiyle yapılan kelimeler anlamlarıyla, kelime
grupları veya benzer anlamlı kelimelerle Kırgızca’ya çevrilirler. Mesela:
baranina/ koy eti, kuryatina/ took eti, solonina/ tuzdalgan tamaktar, Aynı ek
getirilerek yapılan bazı kelimler anlamına göre Kırgızca karşılıklarını
bulurlar. Mesela: bol’nitsa/ oorukana, temnitsa/ zından, leçebnitsa/ darıkana
(sağlık ocağı).
44) Rusçadaki –ina ekiyle yapılan dişi haldeki kelimeler Kırgızca’ya
çeşitli kelimelerin yardımıyla çevrilebilirler. Mesela: vpadina/ oyduñ,
morş’na/ ırış, otmetina/ tamga, belgi, podpalina/ kuykalangan, tsarapina/
tıtık, vb.
45) Rusçada –ovina ekiyle yapılan ve dişilik anlamı veren kelimler
Kırgızca’ya anlamına göre çevrilir. Mesela: gorlovina/ ooz, oyuk, certsavina/
özök, kotlovina/ oyduñ, pulovina/ kindik vb.