08.06.2013 Views

bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...

bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...

bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

harflerin sayısı 36 <strong>ve</strong> eksiklikler görülmektedir. Eğer yazım kuralları dildeki bazı<br />

olayları içermiyorsa onlar değiştirilmeli <strong>ve</strong> kuralları belirlenmelidir.<br />

Yazım kurallarında çözüm gerektiren problemlerden biri de birleşik<br />

kelimelerdir. Küçük çizgi ne zaman kullanılıyor, öğeleri büyük harfle mi yoksa<br />

küçük harfle mi başlıyor gibi problemler tekrar ele alınmalı. Kırgız dili genellikle<br />

başka dillerden etkilenmiştir. Örneğin, Кара деңиз, Оттуу жер. Eğer Kırgız<br />

dilindeki Кызыл-Суу ismini alırsak yapısı <strong>ve</strong> öğeleri bakımından Кара деңиз’e<br />

benzemektedir. Böyle durumlarda hangi yazım kurallarına başvurulmalı? İsimlerin<br />

dillerde kendi dil özelliklerine göre, söylendiği gibi yazıldığı görülür. Örneğin<br />

Токтогул Özbek dilinde Токтакул olarak yazılır. O zaman Özbek dilindeki<br />

Куңгурот, Ургенч Kırgrz dilinde Коңурат, Үргөнч olarak yazılmalı.<br />

Rehbere göre birkaç kelimeden oluşan özel isimlerin ilk sözcüğü büyük harfle<br />

yazılır. Русское бюро ЦК РСДРП teşkilatı РСДРП БКсинин орус бюросу olarak<br />

çevirilip, ‘орус бюросу’ özel ismi neden büyük harfle yazılmıyor? Bunun gibi<br />

problemler doğru yollarla çözulmeli.<br />

Yazım kuralları içerisinde bakılacak bir problem de kişi adlarıdır. Pasaportlar<br />

Rusça yazım kurallarına göre hazırlanmaktadır. Kırgız dilinin kuralları göz ardı<br />

edilmektedir. Sonuçta kişi adlarındaki uzun ünlüler <strong>ve</strong> bu adlardan soyadı türetme<br />

konusu çözülmemiştir. Böylece Аалы Аалиев değil Алиев, Сарууке ise Сарукеев<br />

olarak geçer. Lakap adlarının (Толубай сынчы, Жеңижок) ikinci öğesinin büyük ya<br />

da küçük harfle yazılmasını düzenleyen kural gerek.<br />

Келатат, келейтат, келе жатат gibi kelimelerin hangisinin edebi norm olarak<br />

kullanılacağı hala açık değil. Her türüne izin <strong>ve</strong>rmek ise doğru değildir. Birleşik<br />

kelimelerin her bir öğesinin anlamı açıksa onların ayrı yazılması gerektiğini belirten<br />

kural var. Öyleyse birleşik kelimeleri diğer tek kelimelerden ayran özellik nerede?<br />

Bunları ayırt etmek için açıklamak gerekir. Örneğin, аш казан / ашказан,<br />

алпкаракуш / ал кара куш gibi kelimelerin yazımını düzene koymak için kurallar<br />

gereklidir.<br />

Келүүчү/келүчү/келчү, өтүүчү/өтүчү/өтчү gibi hangisinin eylemi yapan isim,<br />

hangisinin geçmişi bildiren kelime olduğu zor anlaşılan kelimeler çoktur. Bunlar<br />

imla normlarında belirtilmeli. Örneğin –лар (-lar) ekini neredeyse үч докладчылар,<br />

он кишилер (üç sunucular, on kişiler) olarak kullanacağız. Ya da Французская

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!