bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ahsetmektedir. (ÇENGEL Hülya Kasapoğlu kitabına 147 yapım ekini almıştır. 111 )<br />
Köklerle ilgili ise temel anlam, yan anlam, mecaz anlamlar arasındaki bağı<br />
incelenmiştir. Eserde ayrıca Kırgızcadaki bütün kelimelerin sayımının henüz<br />
yapılmadığı <strong>ve</strong> bir an önce yapılması gerektiği vurgulanmaktadır.<br />
Eserin kaynakça bölümünde ise Türkoloji alanında çalışmalar yapmış olan<br />
birçok Türkolog eserinin ismiyle birlikte zikredilmiştir.<br />
Yazar bir dildeki sözcüklerin köken bakımından çok çeşitli olmasının<br />
nedenini o ulusun başka uluslarla sürekli iletişim halinde olmasına bağlamaktadır.<br />
Eserde Kırgızcadaki yapım eklerini incelenmeden önce yapısına göre diller<br />
hakkında kısaca bilgi <strong>ve</strong>rilmiştir. Yazar bir dilde sesteş kelimelerin çok olmasını o<br />
dilin tek heceli dillere yakınlığı olarak değerlendirmektedir. 112<br />
20. yüzyıldaki Türkoloji araştırmalarından bahsederken en önemli<br />
Türkologlar olarak sadece Rus coğrafyasındakileri saymaktadır. Eserinde yazar Türk<br />
dillerinin morfolojisi özellikle yapım ekleri üzerine ilk <strong>ve</strong> önemli çalışmaları<br />
sıralayarak yapılacak çalışmalarda faydalanılması için yol göstermektedir. Ancak bu<br />
ilk çalışmaların bir kısmının kanıtsız <strong>ve</strong> tahminlere başvurularak hazırlandıklarını<br />
özellikle vurgularken bunların hangileri olduğu üzerine bir bilgi <strong>ve</strong>rmemektedir.<br />
Yazar Kırgızcadaki ekleri üçe böler 1) Yapım Ekleri 2) Çekim Ekleri 3)<br />
Biçim Ekleri. Ancak Biçim Ekleri meselesiyle ilgili aydınlatıcı bilgi <strong>ve</strong>ya örnekler<br />
sunmadığı için bu konu muallâkta kalmaktadır. Türkiye Türkçesiyle ilgili yapılan<br />
çalışmalarda böyle bir sınıflandırmaya rastlanmamaktadır (M. ERGİN, Üni<strong>ve</strong>rsiteler<br />
İçin Türk Dili; T. BANGUOĞLU Türkçenin Grameri; M. HENGİRMEN, Türkçe<br />
Temel Dilbilgisi). Kitapta bu konuda örnek sunulmadığı içinse konu açık değildir.<br />
Ancak yazar bu konuyla ilgili dört terim yazmıştır. (Başkaruu, Kıyışuu: İsim<br />
tamlaması. Ancak sözlüğün Türkiye Türkçesi bölümünde İsim Tamlaması<br />
maddesinde böyle bir terimden bahsedilmemektedir. Iktaşuu, Eerçişüü: Uygunluk.<br />
Cümlede özneyle yüklemin şahıs <strong>ve</strong> sayı bakımından uygunluğu. Örnek: Çocuklar<br />
111<br />
ÇENGEL, Hülya Kasapoğlu, Kırgız Türkçesi Garameri, Ses <strong>ve</strong> Şekil Bilgisi, Ankara, Akçağ,<br />
2005.<br />
112<br />
Aynı fikirleri A.B. ERCİLASUN da savunmaktadır. (H.K.ÇENGEL, 2005, Kırgız Türkçesi<br />
Grameri <strong>ve</strong> Ses Şekil Bilgisi, Ankara, Akçağ)
Change language