bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...

6) Eklerin dilin gelişme tarihine göre anlamı daralabilir veya genişleyebilir
buna göre eklerin sayısı ve anlam genişlikleri değişebilir.
7) Bazı yapım ekleri kullanım sıklığı bakımından çekim ekleriyle eşit
düzeyde kıllanılabilir. (-çı, -lık, -lu vb.)
8) Bazı yapım ekleri bir sözcüğün bir kelime türünden başka bir kelime
türüne geçmesini sağlar. (-luu, -lık, -gay vb.)
Kelime Yapımı ve Özellikleri
Bilindiği gibi, kelimeler sadece morfolojik yöntemle değil, söz dizimsel
yöntemle de üretilir. Buna göre morfolojik unsurlar, kelime yapımının küçük bir dalı
olarak da değerlendirilebilir.
Yapım eklerinin çekim ve biçim eklerinden farklılıkları aşağıdaki gibidir:
1) Yapım ekleri, dilde kelime yapan eklerdir.
2) Yapım ekleri, çekim eklerinden sayı bakımından çoktur. Özellikle, yapım
eklerini artzamanlı olarak değerlendirdiğimiz zaman o dilin eşzamanlı
halinden baya artar.
3) Yapım eklerinin yapısı ve görevleri sabittir.
4) Yapım eklerinin kendi başına ayrı bir anlamı yoktur. Ancak çekim eklerinden
farklı olarak kendisi eklendiği köke yeni anlam kazandırır.
5) Yapım eklerinin kullanım alanı, sıklığı bir oranda değildir. Bazıları çok işlek
olarak kullanılırken, diğerleri pek az kullanılmaktadır. Üçüncüleri ise
tamamıyla dilin artzamanlı kısmında etimolojik olarak kalmıştır.
6) Yeni kelimelerin yapımında dilin iç kaynakları veya önceden mevcut olan
kelimelere yeni anlamlar kazandırma yöntemleri kullanılır. Bu durum, dildeki
çokanlamlılığı ortaya koyar.
7) Dildeki bazı kavramlar ise cümlede başka kelimeyle bağdaşmasına göre yeni
bir anlam kazanır. Bu durum, yeni bir kavramın söz dizimsel yoldan
çıkmasını gösterir.
8) Yapım ekleri, kökün hemen arkasından gelen eklerdir.
9) Kendi başına anlamı olmadığı için yapım eklerinde vurgu, tonlanma,
leksikolojik anlam bulunmaz. Ancak buna göre yapım eklerine vurgusuz