bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
u yönden baktığımızda başarılarımızda çoktur. Buna ülkedeki 983 okulda eğitimin<br />
tertemiz ana dilinde görülmesi de bir delildir. Ondan sonra işte o okulları koruma,<br />
donatma, binlerce öğretmenin çalıştığı işi ama dilde 20’den fazla ders (bilim alanları)<br />
ile ilgili ders kitaplarını, programlarını basıp çıkartmak v.s iş yüzünde gerçekleşmesi<br />
devlet kontrolündedir. Bu amaçlarda, ana dilini kullanma işi doğru yürütüp<br />
gelmektedir. Fakat okullarda çalışacak olan geleceğin öğretmenlerinin (Kırgız dili <strong>ve</strong><br />
Kırgız edebiyat uzmanlığından başkaları) Rus dilinde okutup hazırlama ana dili<br />
kullanımdaki bozukluğu açık göstermektedir. Çünkü gelecekte öğretmen olacak<br />
eleman 5 yıl boyunca üni<strong>ve</strong>rsitede kendisinin gelecekteki iş silahı olan ana dilini<br />
özümsemezse kendi alanına ait terimleri, onların içeriğini çözümleyen açıklamaları,<br />
tanımları benimsemezlerse okulda çalıştıklarında gücüne göre bir ‘dil olmuş’ ile<br />
konuşarak ders anlatacak, hem kendisi zorlanır, hem öğrenciyi olumsuz etkiler.<br />
Öğrencileri dil kültürüne ( edebi dilin normalarını bozmaksızın kullanmaya)<br />
alıştırmayı destekleyemez(sağlayamaz) uzmanın insan haklarını çiğnemesi dili yanlış<br />
kullanma ‘hastalığı’ yaşamını devam ettirecektir. Durumu düzeltme çabaları kanunda<br />
yansıtılmış gibi oldu.<br />
Buna örnek olarak hukuk uzmanlarının yetişmesini gösterebiliriz. Çünkü suçceza<br />
sorumluluğu kanununun 158. maddesinde her suç işleyen <strong>ve</strong> kanun cevap<br />
<strong>ve</strong>recek olan kişinin kendi bildiği dilde (bizim ülkemizin şartlarında Kırgızca) cevap<br />
<strong>ve</strong>rme hakkına sahip olduğu açıkça belli olsa da KMU (Kırgız Devlet<br />
Üni<strong>ve</strong>rsitesi)’nun Hukuk Fakültesinde eğitim sadece Rusçadır. Demek ki geleceğin<br />
hukukçuları kendi görevlerini Kırgız dilinde yerine getirmekte zorluk çekecekler.<br />
Böylece, ana dil zaruri olarak kullanılacaktır. Kabul edilen kanun bu bozukluğun<br />
düzeltilmesine de <strong>ve</strong>sile olabilecek maddeleri içermektedir.<br />
20 yıldan beri ülke için gerekli kadroları hazırlamakta olan B.<br />
BEYŞENALIYEVA adındaki sanat enstitüsünde de Kırgız dili <strong>ve</strong> Kırgız edebiyatı<br />
ders olarak görülmemektedir.<br />
Kanun böyle durumları onarmaya yönelik maddeleri içeriyor. Söz konusu<br />
eksiklikleri gidermeye çalışıyor. Gerçekten bize göre kanun kabul edilir edilmez ise<br />
başlanmalı <strong>ve</strong> maddeleri tek tek nüfusun yapısına göre, daha çok milletin<br />
temsilcilerinden oluşan topluluklarda (kolhoz, soukoz, köy yönetimi, ilçe, çalışma<br />
yerleri, okul, bazı üni<strong>ve</strong>rsitelerin bazı fakülteleri, toplumsal –siyasi tesisler v.s)
Change language