bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
kullanılmasını istemekte <strong>ve</strong> özellikle basın yayın kuruluşlarına bu konuda sitem<br />
etmektedir. Yabancı dillerden alınan terimlerden yapılan sözlükler hazırlanırken de<br />
harf sırasının Rusça olması gerektiğini söylemektedir<br />
ORUZBAYEVA belki de terminoloji sorunuyla ilk defa ansiklopedi<br />
hazırlıkları sırasında karşılaştığı için terminoloji alanında çalışmalar yapmıştır.<br />
Karşılaştığı en büyük sorunları kısaca sıralayan ORUZBAYEVA bunlara bir<br />
komisyonun <strong>ve</strong>ya bu görev kendilerine <strong>ve</strong>rilmiş olan insanların çözüm bulmalarını<br />
istemiştir. Karışıklıklara yol açan, çeviri sorunlarına sebep olan, önemli noktaları<br />
belirttikten sonra yazar SSCB içersindeki milli dillerin prensiplerinin henüz tam<br />
olarak yerleşmediğini de vurgulamadan edemez 109 . 1938’den 1971 yılına kadar<br />
Kırgızca yaklaşık 50 sözlüğün yayınlandığını ancak bu terminoloji sorunlarının<br />
çözülemediğini söyleyen yazar bu sorunun çözüm yolarını tek tek sıralamıştır.<br />
Başka bir makalesinde Kırgız So<strong>ve</strong>t Ansiklopedisi hakkında bilgi <strong>ve</strong>rip<br />
ansiklopediyi tanıtmış <strong>ve</strong> bunu yaparken de dünya <strong>ve</strong> Rusya ansiklopedi<br />
tarihlarinden de kısaca bahsetmiştir. O bu ansiklopedinin önemini anlatırken, “Kırgız<br />
halkı dünyadaki ilmi <strong>ve</strong> teknolojik gelişmeleri takip etmeye başlamıştır. Ayrıca<br />
Kırgız So<strong>ve</strong>t Ansiklopedisi halk arasında Leninizm <strong>ve</strong> Marksizm’in yayılmasını<br />
sağlamıştır. 110 ” demektedir. Bunları söylerken ansiklopedinin sadece ilmi bir hedefi<br />
olmadığını aynı zamanda siyasi hedefleri olduğunu da belirtmiş olmaktadır. Kendi<br />
milli yazısıyla o tarihlerde fazla eser bulunmayan Kırgızlar kültürel, ekonomik,<br />
siyasal gelişmelerin gerisinde kalmışlardı. Bu ansiklopedi sayesinde Kırgızlar<br />
dünyayı daha yakından takip etmeye başladı.<br />
1970’li yıllarda Kırgızcanın gerilemeye başladığını söyleyen<br />
ORUZBAYEVA buna kanıt olaraksa Rus okullarından Kırgızcanın kaldırılmasını<br />
göstermekte <strong>ve</strong> bu uygulamanın çok yanlış olduğunu belirtip buna karşı çıkmaktadır.<br />
Bu gerilemenin 1989 yılında Kırgızcanın resmi dil ilan edilmesiyle<br />
durdurulabildiğini düşünmektedir. Ancak gerilemeyi durdurabilmek için yasada<br />
belirtilen şeylerin yapılması gerektiğini aksi takdirde bu yasanında gerilemeyi<br />
durduramayacağını savunmaktadır. Kırgızcanın özellikle halk arasında<br />
109<br />
Ansiklopedi <strong>ve</strong> terminoloji, (Kırgız Til İliminin Manilüü Maseleleri, 1995, Bişkek, İlim, 124-<br />
133. sayfalar.)<br />
110<br />
Kırgız So<strong>ve</strong>t Ansiklopedisi Bilim Kazınası, (Kırgız Til İliminin Manilüü Maseleleri, 1995,<br />
Bişkek, İlim, 173-185. sayfalar.)
Change language