bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ansiklopedi <strong>ve</strong> Terminoloji 4<br />
Günümüz ilim <strong>ve</strong> teknolojisini öğrenmek için diller çok önemlidir. Bizler<br />
ilmin <strong>ve</strong> teknolojinin hızla geliştiği bir zamanı yaşıyoruz. Herkes etrafında gelişen<br />
olaylardan, gelişmelerden haberdar olmak ister.<br />
Ancak bu haberleri tek bir kitapta <strong>ve</strong>ya dergide bulmak mümkün değildir. İşte<br />
ansiklopedik rehber, ansiklopedik gelişmelerle tanışmak için en önemli yardımcı<br />
kaynaktır.<br />
Kırgızcadaki bu tür kaynaklardan bir tanesi de Kırgız Sovyet<br />
Ansiklopedisi’dir. Kırgız Sovyet Ansiklopedisi’nin yazılması kamuoyu tarafından<br />
çok büyük bir ilgiyle karşılanmıştır. Ancak Kırgız Sovyet Ansiklopedisinin<br />
hazırlanması kolay olmamıştır. Yapılacak işlerle ilgili olarak terminolojinin bazı<br />
özellikleri üzerinde durmak zorundayız.<br />
Terim, ilim alanındaki anlamların adı <strong>ve</strong> pasaportudur. Terminoloji ise<br />
1) Belli bir ilim alanındaki terimlerin toplamı <strong>ve</strong> sistemidir.<br />
2) Dil bilimin terimler üzerinde araştırma yaptığı bir alandır.<br />
Kırgız milli terminolojisini düzenleme işi ülkemizin Sovyetler Birliğine<br />
girmesiyle birlikte başlamıştır. Terminoloji Komisyonu, İlim Komisyonu’na bağlı<br />
olarak 8 Mayıs 1926 yılında kurulmuştur.<br />
Terimlerin ilk kayıtları 1926-1929 yılları arasında gazetelerde yayınlanmış <strong>ve</strong><br />
tartışılmıştır. (Bu yıllar arasında toplumsal, siyasal, askeri, hukuki, muhasebe gibi<br />
alanlarda 500 den fazla terim yayınlanmıştır.)<br />
Daha sonra 1938-1940 yıllarında terimler düzenlenerek sistemli bir şekilde<br />
Rusça Kırgız terminoloji sözlükleri oluşturulmaya başlamıştır. Örneğin: “Coğrafya<br />
Terimleri Sözlüğü”, “ İnsan Anatomisi <strong>ve</strong> Fizyolojisiyle İlgili Terimler Sözlüğü”,<br />
“Matematik Terimleri Sözlüğü” vd<br />
1946’dan itibaren yaklaşık 50 sözlük yayınlanmıştır. Ancak terminoloji<br />
sistemlerinde birçok yanlış vardır. Bunları şöyle sıralayabiliriz:<br />
1) Her bir ilim alanının şimdiki durumuna uygun tüm terimlerini kapsayan<br />
sözlükler henüz hazırlanamamıştır.<br />
4 Oruzbayeva, B. Ö., Kırgız Til İliminin Manilüü Maseleleri, 1995, Bişkek, İlim, 124-133. sayfalar..<br />
(İlk yayın: Kırgız terminologiyasının maseleleri, Bişkek, 1971, 3-14. sayfalar.)
Change language