bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Bir de bazı gramer yapılarını anlatmak için yardımcı unsurların kullanılır.<br />
Örneğin, yardımcı kelimeler <strong>ve</strong> ünlemler gibi. Çoğu durumda bunların yardımı<br />
olmadan cümlenin anlamı tam açıklanamaz. Buradan yola çıkarak dildeki<br />
sözcüklerle anlamların <strong>ve</strong> kavramların arasında sayı bakımından birbirine denksizlik<br />
olduğunu farketmek mümkündür.<br />
Morfolojide sözcük: Sözcük, dilin oluşumudur. Kelimeler, dilin çeşitli<br />
görevlerini yerine getirmek için çekimlenir, ek alır <strong>ve</strong> değişir. Bu tür değişimler belli<br />
dilsel kurallar içinde gerçekleşir. Burada anlamlı olarak değişen her bir öğeye<br />
biçimbirim adını <strong>ve</strong>rmek gerekir.<br />
Sözcük morfolojik görevinin dışında bir de söz dizimsel göre<strong>ve</strong> sahiptir.<br />
Çeşitli kelime tamlamaları <strong>ve</strong> cümleler, herhangi bir düşünceyi, yargıyı bildirir.<br />
Bunların gerçekleşebilmesi için sözcükler düzenli bir morfolojik yapıya uymalıdırlar.<br />
Bu yapılar kısaca şunlardır:<br />
1) Sözcükler belli bir kelime türüne (isim, sıfat, zarf, fiil vb.) ait olur.<br />
2) Kelim türü <strong>ve</strong> gruplarına ait olan sözcükler, belli başlı sorulara cevap<br />
<strong>ve</strong>rirler.<br />
3) Sözdizimde belli bir kategoriye girerler.<br />
Yukarıda geçen özellikler, bir sözcüğün morfolojik özelliğini bulmada temel<br />
olur.<br />
Örneğin, isimler: a) Anlamsal olarak nesnelik kavramları (nesne, eşya, somut<br />
<strong>ve</strong> soyut kavramları) bildirirler; b) Morfolojik olarak çekimlenir; iyelik <strong>ve</strong> çoğul eki<br />
alırlar; c) Genellikle cümlede özne <strong>ve</strong>ya yüklem olarak kullanırlar.<br />
Fiiller, fiil <strong>ve</strong> hareket anlamını taşır; çekimlenir, zaman eki alırlar.<br />
Sözdiziminde genel olarak yüklem görevini taşır. İşte belirlenen özelliklerine göre<br />
dildeki sözcükleri anlam taşıyan kelime gruplarına ekleriz.<br />
Yardımcı kelimelerde ise, kendilerine ait leksikolojik anlamı yoktur. Bu tür<br />
kelimeler ek almaz, cümlede ise cümle unsuru görevini taşımaz. Yalnız diğer kelime<br />
türlerinde olduğu gibi, yardımcı kelimelerde de kendine ait özellikler vardır.<br />
Dildeki çeşitli kelime türlerinin ortak özellikleri şunlardır:<br />
Sözcük, seslerin bir arada gelmesidir. Ünlü <strong>ve</strong> ünsüz sesler birleşerek sözcüğü<br />
oluşturur. Kırgızcada sözcükler çoğunlukla ünlü+ünsüz, ünsüz+ünlü,
Change language