bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...

Сомали – Франциялык Сомали (Somali (Fr.)) gibi ad öbekleri coğalmakta. –лык
ekinin yerli yersiz kullanımı dili bozmakta. Buna çözüm bulunmalı.
İmlada tartışmaları oluşturan kelimeler benimsenmiş kelimelerdir. Burada
birkaç kural vardır: 1) Benimsenmiş kelimeleri orijinal halinde yazmak (революция,
комитет ж.б.) 2) İhtilalden önce Rusçadan gelen kelimeleri a) Duyulduğu gibi
yazmak (ирет, чиркөө, ..); b) Her iki varyantını da kullanmak (булка-бөлкө).
Burada da açıklama gerek, çünkü билет (belge) yazımı kabul edilse de белет olarak
söylenir. Onu fiilden (билет) ayırt eden özelliği vardır.
İmla Kılavuzda kurallar verilse de псевдоталант, гидрокөчүрмө gibi
kelimelerde olduğu gibi ‘o’ bağlacının kullanılıp kullanılmaması, öğelerin çevirilip
çevirilmemesi konuları netleştirilmeli. Bazı kısaltmalar çevirilmemekte. Агроөнөр
жай gibi hecelerin veya öğelerin hangisinin tam, hangisinin kısaltılarak yazılacağı
konusunda kuralların belirlenmesi gerekir. Совет, Мекен gibi kelimelerin yazımı her
zaman büyük harfle mi yazılır yoksa bağlam ve üslüba göre değişir mi? Bu da
kuralla açıkça belirlenmeli.
Biz bu makalede sadece imla kurallarının içerdiği problemler üzerinde durduk.
Oysa dille ilgili, edebi dilin üslübü, söz ve söz öbeklerinin yanlış kullanımı gibi
başka birçok problem var. Bunların ve başka önemli fikirlerin her biri ayrı ayrı
görüşülürse edebi dilin gelişmesi için uygun şartların sağlanacağı düşüncesindeyiz.
Yazım kurallarının düzenlenmesinde en önemli faaliyet, gerekli komisyonları
kurup, fikirleri iyice değerlendirip, kuralların tasarısını hazırlayıp genel görüşmeye
sunmaktır.