bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Kabul edilen bu yasanın uygunluğu hala tartışılmaktadır. Belirlenen hedef<br />
doğrultusunda çalışmalar tam olarak yürütülmemektedir. Ama elde edilen en önemli<br />
kazanç ana dile halkın soğuk davranmamasıdır.<br />
Kırgız Edebi Dili İçin Yazım Kuralları Belirlenmeli mi? 7<br />
Siyaset <strong>ve</strong> kültür adamlarına ana dille ilgili sorular soruldu <strong>ve</strong> onlardan alınan<br />
cevaplara Kırgız Tuusu gazetesinden baktık. Araştırmalara göre Kırgızistan’da<br />
medyada ana dilin konuşulmaması, okullarda ders saatlerinin yetersiz olması, kaliteli<br />
elemanların yetiştirilememesi, devlet tarafından yeterli desteğin <strong>ve</strong>rilmemiş olması<br />
gibi konular ele alınmıştır. Buna karşın ülkedeki yazarların, devlet adamlarının<br />
sorunlara ellerinden geldiğince çözüm üretmeye çalıştıklarını görmekteyiz. Neticede<br />
istenilen seviyede olmasa da emeklerin boşa gitmediği görülmektedir. Ana dille ilgili<br />
yasa kabulü <strong>ve</strong> ana dile <strong>ve</strong>rilen yasal destek bunun en önemli kanıtıdır. Günümüzde<br />
gazete <strong>ve</strong> dergi gibi medya unsurlarında edebi Kırgız diline ne kadar önem<br />
<strong>ve</strong>rilmekte <strong>ve</strong> bu dil doğru olarak kullanılmakta mı? Ayrıca bunu Kırgız Devlet<br />
Komisyonu dilcileri ne kadar kontrol etmekte? Şu an kullanılmakta olan Kırgız<br />
alfabesi ne kadar doğru kullanılmaktadır? Bu arada harflerin sesleri karşılamada<br />
eksik olduğunu görebiliyoruz. Bu durum Kırgızcayı yeni öğrenen çocuklar için<br />
öğrenme zorluğuna neden olmakta, öğretmenler içinse öğretim güçlüklerine neden<br />
olmaktadır.<br />
Sizinde aklınızda olan fakat söyleme ihtiyacı duyduğum Kırgız edebi diline<br />
bağlı sorunlardan biri de alfabe sorunudur. Dilimizin göz kamaştıran sözleri alfabe<br />
kadrosunda kendi öz yerlerine sahip olamadıklarından mektepte eğitim alan<br />
çocuklarla onların öğretmenlerinin çektikleri azabın üzerinden artık yarım yüz yıl<br />
geçti. Böylelikle 1953 yılından beri yenilenmesine ihtiyaç duyulan ancak eski<br />
yöneticilerimizin <strong>ve</strong> onlardan öncekilerin inatları <strong>ve</strong> dediğim dedik anlayışları<br />
sebebiyle bir tülü değiştirilemeyen yazım kurallarının yeni şekli (üç harfin<br />
eklenmesi, K,F,C) Büyük Dil Komisyonunda aramızdaki uzun kavgalardan sonra<br />
nihayet değiştirildi <strong>ve</strong> bunun üzerinden henüz bir yıl geçmedi. Bu sorun Büyük Dil<br />
7 Oruzbayeva, B. Ö., Kırgız Til İliminin Manilüü Maseleleri, 1995, Bişkek, İlim, 362-365. sayfalar.<br />
(İlk yayın: Kırgız tuusu Gazetesi, 28 Ocak 1992.)
Change language