bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Soru: Türkoloji konferansında bile Kırgız bilimadamları Rusça<br />
konuşmaktadır. Bunun nedeni nedir?<br />
Cevap: Bizde Rus medeniyetine karşı bir hayranlık vardır. Bazen gereksiz<br />
şeyler yapıyoruz. Mesela, Türkiye’den gelen Türkler de Kırgızca yerine Rusça<br />
öğreniyorlar. Ben Cengiz Aytmatov <strong>ve</strong> Ayçürök liselerine gittim. Türk hocalar<br />
Kırgızcayı da, Rusçayı da doğru düzgün konuşamıyorlar. Bunun gibi bizim<br />
memleketimizi yönetenler de iki dili çorba yapıp konuşurlarsa başkaları da elbette<br />
böyle konuşabilir. Bizde özenti var. Rusça bu topraklarda 70 yıl yaşadı. Bunun tesiri<br />
var ancak Rusça kullanmanın önemli faydaları da var.<br />
Ekonomik sebeplerden dolayı yayın yapmakta zorlanıyorum. Mamlekettin<br />
Örkündöö Keleçegi (Devletin Gelecekteki Gelişimi) adlı kitabım Manas<br />
Üni<strong>ve</strong>rsitesi’nde dört yıl kaldı ancak yayınlanmadı. Daha sonra dil<br />
komisyonundakiler utandıkları için jübile diyerek yayınladılar.<br />
Soru: Rusçanın Kırgızca yazım kurallarına tesiri nedir?<br />
Cevap: Rusçada uluslararası kelimeler var. Bunları biz de, Türkiyeliler de<br />
kullanıyorlar.<br />
Soru: Bilim terimleri sözlükleri nasıl hazırlandı?<br />
Cevap: Kimya, Matematik <strong>ve</strong> benzeri ilimlerin terimleri ilk çıktığı gibi<br />
kullanılmaktadır. Bunları değiştirmek zaten doğru değildir. Türklerde kötü bir<br />
alışkanlık var; onlara göre her şey Türkçe olmalı. Mesela ortak dil meselesi var. Türk<br />
dilinin bütün diğer lehçelerin yerini alması gerektiği fikri doğru değildir. Bu ilmi<br />
olarak da doğru değildir. Çünkü o zaman bizim siyasi <strong>ve</strong> dil olarak Türkiye’ye<br />
bağlanmamız gerekir. Bu siyasi olarak da, ilmi olarak da yanlıştır. Mesela, Slovakya,<br />
Beyaz Rusya, Ukrayna, Bulgaristan, Polonya hepsi Slav dilli ama hepsi kiril<br />
alfabesini kullanmıyorlar. Çünkü bunların geçmişleri aynı değil. Alfabe <strong>ve</strong> dil<br />
meselesi milli farklılıklarla bağlantılıdır.<br />
Türkçenin sentaksı, morfolojisi <strong>ve</strong> fonolojisi çok kötü, Rus Türkolojisi ise<br />
gelişmiştir. Türkler Rusları tarihten dolayı sevmedikleri için Rus Türkolojisinden<br />
faydalanmıyorlar <strong>ve</strong> Rus Türkolojisinin önemini hala bilmiyorlar.<br />
Soru: Sizce önemli Kırgız dil bilimcileri kimlerdir?<br />
Cevap: Prof. Dr. DERBİŞEVA Zamira Kasımbekovna, Sırtbay Musayeviç<br />
MUSAYEV, Prof Dr. Toktosun AŞIRBAYEV <strong>ve</strong> Coldoş CUSAYEV’ tir.
Change language