bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
bübi̇yna ömürzakovna oruzbayeva'nin akademi̇k hayati ve ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
tapmak milli meselelerde zor durumları çözmedeki formalite <strong>ve</strong> voluntarizmden<br />
dolayı uluslararasıilişkiler sorunlarını saklama adeti genelleştiği için milli duygulara,<br />
onun gerçek izlerine dil, kültür, medeniyet, tarihi gelenek <strong>ve</strong> başka devlet<br />
zenginliklerini önemsememektedirler. Bununla ilgili eleştirilerimizi açıkça<br />
yazabiliriz. Bunları söylememize neler sebep olmaktadır?<br />
Elbette Sovyetler zamanında Kırgız dili yazı diline geçirilip okullarda<br />
öğretim araçlarına yaygın radyo, televizyon, sinemaların konuşma diline dönüşmesi<br />
büyük bir başarıdır. Bunları görmezlikten gelemeyiz.<br />
Ana dilimizde edebi çalışmaların gelişmesi kadar tercümanlıkta beli ölçüde<br />
belli bir seviyeye getirilmiştir. Bunun neticesinde, kütüphane <strong>ve</strong> mağazaların<br />
vitrinleri Kırgızca yazılmış olan kitaplarla dolmuştur. Fakat biz bunlarda bulunan<br />
bilgileri kullanarak ilmi seviyemizi yükseltebiliyor muyuz? Bunların bize faydası<br />
oluyor mu? Toplumun ihtiyaçlarına bu eserler ne kadar cevap <strong>ve</strong>rebiliyor?<br />
Toplantılarda sunulmakta olan tebliğlerin hazırlanmasında bu malzemelerin<br />
kullanılış oranı ne kadardır acaba? Toplantılarda alınan kararların ne kadarı Kırgızca<br />
yazılıyor acaba? Bu <strong>ve</strong> benzeri sorular aklımızdan hiç çıkmamaktadır. Burada sayılan<br />
soruların çözüm yollarını bulmak için sosyolojik araştırma metotlarının kullanılması<br />
gerektiğini düşünmekteyim.<br />
Dil elbette milliyetimizin, halkımızın en önemli işaretidir. Bu onun tarihinin,<br />
ruh dünyasının, adetlerinin gelenek göreneklerinin hazinesini barındıran <strong>ve</strong> koruyan<br />
en önemli unsurudur. Mili birliğinde esas göstergesidir.<br />
Ses Değişimlerinin Eş Anlamlı İkilemelerin Ortaya Çıkışındaki Rolü 15<br />
Türk dilinin kök birliği kendi arsındaki benzerlik <strong>ve</strong> farklılıkları hakkında<br />
bilgi <strong>ve</strong>recek olursak seslerin doğru gelmesi ses değişmesi olgusu dikkate alınır. 16 Bu<br />
ses kanunlarının içinde r~l // -ç~ş// d~t// y <strong>ve</strong> l/t değişimleri Türk dillerinin <strong>ve</strong>ya uzak<br />
ama aynı kökenli Moğol, Tunguz, Mançu dillerinin benzerlik <strong>ve</strong> farklılıklarını<br />
göstermedeki esas göstergesi olarak kabul edilir. Ama bu ses değişimleri aynı dil<br />
15 Oruzbayeva, B. Ö., Kırgız Til İliminin Manilüü Maseleleri, 1995, Bişkek, İlim, 142-147. sayfalar.<br />
(İlk yayın: SSCB Kırgızistan İlimler Akademisi Kabarlar, 1974, No:6 76-79. sayfalar.)<br />
16 Baskakov. N. A., V <strong>ve</strong>deniyev üzuçeniye tyurskih yazıkov, M. 1962.113-117. sayfalar.
Change language