17.04.2014 Views

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ve Konsey anayasalarına, papalık bildirilerine ve Papa genelgelerine<br />

ilişkin parodiler de vardı. Yedinci ve sekizinci yüzyıllar kadar<br />

erken bir tarihte, vasiyetlere (sözgelimi, “Domuzun Vasiyeti”,<br />

“Eşeğin Vasiyeti”) ve mezar taşı yazıtlarına dair parodilere de rastlarız.<br />

32 Ortaçağ’da çok popüler olan dilbilgisi parodisindense zaten<br />

söz etmiştik. Bir de, yasal metinler ve kanunlara ilişkin parodiler<br />

vardı.<br />

Sözcüğün dar anlamıyla parodi edebiyatının yanı sıra, popüler<br />

söylem kadar ruhban sınıfının, keşişlerin, Ortaçağ felsefesi öğreticilerinin,<br />

yargıçların jargonu da dinsel metinlerin, duaların, atasözlerinin<br />

ve deyişlerin alaycı taklitleriyle doluydu -hepsi de, azizlerin<br />

ve şehitlerin isimleriyle süslenmişti. Maddi bedensel altyapının<br />

diline aktarılıp parodileştirilebilecek iki anlamlılık imaları taşıyabildiği<br />

sürece meydan okunmadan bırakılan tek bir Eski ve Yeni<br />

Ahit deyişi bile yoktu.<br />

Rabelais’de Rahip John, düşük mertebeden ruhban sınıfının güçlü<br />

bir şekilde parodileştirilmesine örnektir. Rahip John “Katolik dua<br />

kitabıyla ilişkili her şeyin” uzmanıdır (en matiere de breviere); bu<br />

ise, herhangi bir kutsal metni yeme, içme ve erotizm anlamında yeniden<br />

yorumlayıp Büyük Perhiz’den karnavalın “müstehcen” düzeyine<br />

aktarabileceği anlamına gelir. Genel bir ifadeyle, Rabelais’nin<br />

romanında yapıtın bütününe serpiştirilen parodileştirilmiş kutsal<br />

metinler ve deyişlere ilişkin yeterince bol malzeme buluruz. Sözgelimi,<br />

İsa’nın çarmıhtaki son sözleri sitio (“Susadım”) ve consummatum<br />

est (“Doyuma ulaştı”), aşırı yiyip içme şeklinde parodileştirilir.”<br />

Venite, apotemus (gel de bir şey iç), ve nite adoremus' un yerine<br />

geçmiştir. Romanın başka bir bölümünde Rahip John, ortaçağ gro-<br />

32. Bu parodilerden pek çok vardır; muhtelif kült ve ordo öğelerinin kullanımının<br />

yanı sıra, birçok hayvanı konu alan komik epik mevcuttur. Örneğin, Nigel Wireker’in<br />

Speculum stultorum'u. Bu, cılız kuyruğundan kurtulmak için Salerno'ya giden,<br />

Paris’te ilahiyat ve hukuk eğitimi alan ve daha sonra keşiş olup kendi<br />

tarikatını kuran eşek Brunellus’un öyküsüdür. Roma’ya giderken efendisinin eline<br />

düşer. Mezar taşı yazıtlarına, tıbbi reçetelere, takdislere, dualara ve manastır<br />

yasalarına dair birçok parodi bu yapıta serpiştirilmiştir.<br />

33. Rabelais 1524 baskısı için basiretli ayıklamalar yapar: Sorbonne’a (Paris Üniversitesi<br />

ilahiyat okuluna) ilişkin tüm dokundurmaları çıkarır, ama karnavala özgü<br />

haklar ve gülme özgürlüğü öylesine sağlamdır ki sitio ve kutsal metinlerin benzer<br />

alaycı ters yüz edilmelerini ayıklamayı aklından bile geçirmez.<br />

106

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!