ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

kahramanlarının tarihsel ve efsanevi figürler olması durumu (Diogenes,
Menippos ve diğerleri), hiçbir engel oluşturmaz. Gerçekten
de, tüm dünya edebiyatında fantastik olanı icat etmesi ve kullanması
açısından menippeadan daha özgür olan başka hiçbir tür bulamayız.
3. Bir tür olarak menippeanın en önemli özelliği, fantastiği ve
serüveni gözüpek ve sınırsız bir biçimde kullanmasının tamamen
kendinden kaynaklanması, sırf fikirsel ve felsefi bir amaç tarafından
gerekçelenip bu gerçeğe adanmış olmasıdır: Felsefi bir fikrin,
bir söylemin, hakikatin peşindeki bilge bir insanın imgesinde cisimleşmiş
bir hakikatin yolunun açılması ve sınanması için olağandışı
durumların yaratılması. Fantastiğin burada hakikatin kesin cisimleştirilmesiııe
hizmet etmediğini, daha ziyade hakikati arama,
yolunu açma ve en önemlisi de sınama kipi olduğunu vurgulayalım.
Bu amaca ulaşmak için Menippos yergisi kahramanlan cennete
çıkar, hadese, yerin altındaki ölüler diyarına iner, bilinmeyen ve
fantastik topraklarda gezer, olağandışı yaşam durumlarına yerleştirilirler
(sözgelimi, Diogenes pazarda kendisini köle olarak satar,
Peregrinus Olimpiyat Müsabakaları’nda kendisini muzafferane bir
şekilde kurban eder, Eşek Lucius kendisini sürekli olağandışı durumların
içinde bulur). Fantastik olan çok sık olarak bir serüven öyküsü
niteliğine bürünür; bazen simgesel, hatta mistik-dinsel bir niteliğe
bürünür (Apuleius’ta olduğu gibi). Ama tüm bu örneklerde
de, fantastik olan, bir hakikatin ortaya çıkarılıp sınanmasından oluşan
tümüyle fikirsel bir işlevin hâkimiyeti altındadır. En sınır tanımaz
ve fantastik serüvenler burada, felsefi fikirle organik ve bölünmez
sanatsal bir bütünlük içinde mevcuttur. Dolayısıyla, asıl söz
konusu olanın, ister bireysel isterse toplumsal tipte belirli bir insan
karakterinin sınanması değil, tam da bir fikrin, bir hakikatin sınanması
olduğunun vurgulanması bir kez daha temel önem taşımaktadır.
Bilge bir insanın sınanması, onun dünyadaki felsefi konumuna
ilişkin bir sınavdır, yoksa karakterinin bu konumdan bağımsız herhangi
başka bir özelliğinin sınanması değil. Bu anlamda, menippeanın
içeriğinin dünyadaki bir fikrin veya bir hakikatin serüvenleri
227