17.04.2014 Views

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

çok parodileştirilmiş modelleri olarak türe dahil olur (bu nedenle,<br />

önümüzde, tıpkı otantik roman gibi, çok-biçemli bir tür bulunmaktadır).<br />

Ayrıca, bizzat Sokrates figürü tür açısından tipiktir -romansı<br />

düzyazıda kahramanlaştırmanın önde gelen örneğidir (ve epik<br />

kahramanlaştırmadan bir hayli farklıdır). Son olarak, gülmeye,<br />

Sokratik ironiye, dünyanın, insanın ve insan düşüncesinin ciddi, ulvi<br />

bir biçimde ve ilk kez gerçekten serbestçe sorgulanmasıyla birleştirilmiş<br />

bir Sokratik küçük düşürmeler sistemine sahip olmamız<br />

son derece tipiktir -bu bizim için son derece önemli. Sokratik gülme<br />

(ironiye indirgenmiş) ve Sokratik küçük düşürmeler (yaşamın<br />

daha düşük düzeyli, alt alanlarından -esnaf takımından, gündelik<br />

yaşamdan vb - ödünç alınmış bütün bir metaforlar ve kıyaslamalar<br />

sistemi) dünyayı yakınlaştırıp, korkusuzca ve özgürce incelenmesi<br />

için samimileştirir. Çıkış noktası olarak elimizde zamandaş gerçeklik,<br />

kanılarıyla birlikte bu gerçeklikte yer alan canlı insanlar var. Bu<br />

konumdan, içerdiği konuşma ve ses çeşitliliğiyle bu zamandaş gerçeklikten,<br />

kişisel deneyim ve sorgulama aracılığıyla dünya ve (geleneğin<br />

“mutlak geçmişi” de dahil olmak üzere) zaman içinde yeni<br />

bir yönelim ortaya çıkar. Rastlantısal ve önemsiz bir bahanenin bile,<br />

genellikle ve kasıtlı bir biçimde bir diyalog için dışsal ve en doğrudan<br />

başlangıç noktası işlevini görebilmesi tür açısından kanoniktir;<br />

günün “günlüklüğü” tüm rastgelelikleriyle (tesadüfi karşılaşmalar<br />

vb.) vurgulanmıştır.<br />

Diğer yarı ciddi-yarı komik türlerde, sanatsal yönelimin zamansal<br />

olarak kıymetlendirilmiş merkezindeki bu köklü değişimin ve<br />

zamanlar hiyerarşisindeki devrimin diğer boyutları, nüansları ve<br />

sonuçlarıyla karşılaşacağız. Şimdi Menippos yergisinden biraz söz<br />

edelim. Bu yerginin folklorik kökleri, kalıtımsal olarak bağlı olduğu<br />

Sokratik diyalogun kökleriyle aynıdır (genellikle, Sokratik diyalogun<br />

ayrışmasının ürünü olduğu düşünülür). Gülmenin samimileştirici<br />

rolü burada, çok daha güçlü, daha keskin ve daha bayağıdır.<br />

Kabaca küçük düşürme, dünyanın ve dünya görüşlerinin yüce boyutlarını<br />

altüst etme özgürlüğü bazen afallatıcı görünebilir. Ama bu<br />

özel ve komik laubaliliğe şiddetli bir sorgulama ruhunun ve ütopyacı<br />

bir fantezinin de eklenmesi gerekir. Mutlak geçmişin mesafeli<br />

191

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!